Meclis Genel Kurulu bayram öncesinde Meclis Başkanlığı seçimi ve ‘10. Yargı Paketi’ne ilişkin mesaisini tamamladı. Kamuoyunda yoğun ilgiyle takip edilen gündemden öne çıkan başlıkları sizler için derledik.
*Meclis mesaisi bayram tatili sebebiyle 11 Haziran 2025’te başlayacak. Bültene kısacık bir mola veriyoruz. Sonrasında görüşmek üzere!
Bugünkü sayımızda:
‘10. Yargı Paketi’ Genel Kurul’da kabul edilerek yasalaştı
Meclis yeni başkanını seçti
Kürt Sorunu’nun çözümü için Meclis komisyonu hazırlığı
Zirai Don Araştırma Komisyonu saha ziyaretlerini değerlendirdi
10. Yargı Paketi Genel Kurul’da kabul edilerek yasalaştı
"10. Yargı Paketi" olarak bilinen ‘Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ 4 Haziran’da sabaha karşı Genel Kurul’da kabul edilerek yasalaştı.
Genel Kurul öncesinde Cumhur İttifakı ve muhalefet partileri arasında sağlanan uzlaşı doğrultusunda teklifteki 30 maddeden 8’inin çıkarılması kararı alınmıştı.
Kanun teklifi Meclis’e sunulduktan sonra muhalefetin yoğun biçimde itiraz ettiği ‘ses ve gaz fişeği kullanımına 1 yıldan 5 yıla hapis cezası getiren 12. madde’, ‘trafikte hareket halindeki araçların önünün kesilmesine 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini düzenleyen 14. madde’, ‘çocuk hükümlülerin ıslahevine geçişini düzenleyen 16. madde’ ve ‘Bilgi Teknoloji ve İletişim Kurulu’nun içerik kaldırma yetkisine ilişkin 23. 24. ve 25. madde’ tekliften çıkarıldı.
Öte yandan, Hakimler ve Savcılar Kurulu üyeliğine seçilemeyen hakim ve savcıların kadro hakkı korunması için teklife önerge ile yeni hüküm eklendi.
Kabul edilen kanun teklifine göre;
Türk Ceza Kanunu'nda yapılan değişiklikle, suça teşebbüs halinde faile ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezaları yerine verilecek süreli hapis cezasının alt ve üst sınırı artırılacak.
Kasten yaralama fiilinin kişi üzerindeki etkisinin basit bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması halinde, mağdurun şikayeti üzerine hükmolunacak 4 aydan 1 yıla kadar olan hapis cezası ise 6 aydan 1 yıl 6 aya kadar şeklinde değiştirilecek. Suçun kadına karşı işlenmesi halinde verilecek cezanın alt sınırı 6 aydan 9 aya yükseltilecek.
Denetimli serbestlikten yararlanmak için cezanın en az onda birini ve en az 5 gününü ceza infaz kurumunda geçirilmesi zorunlu olacak.
Tekerrür halinde işlediği suç nedeniyle ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının 39 yılını, müebbet hapis cezasının 33 yılını, süreli hapis cezasının ise dörtte üçünü cezaevinde “iyi hâlli” olarak çekenler “koşullu” tahliye edilebilecek.
Kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam 3 yıl, 70 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam 4 yıl, 75 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam 5 yıl, 80 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam 6 yıl veya daha az süreli hapis cezasının konutunda çektirilmesine infaz hakimi tarafından karar verilebilecek.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olanlar hariç olmak üzere, hapis cezasına mahkum olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlülerden, ilgili hükümde belirlenen usule göre, maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği tespit edilen ve toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağı değerlendirilenlerin cezasının konutunda çektirilmesine infaz hakimi tarafından karar verilebilecek.
Numan Kurtulmuş yeniden Meclis Başkanı seçildi
AK Parti İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş, Meclis Genel Kurulu’ndaki üçüncü tur oylamada 329 oy alarak yeniden Meclis Başkanı seçildi.
Meclis Genel Kurulu'nda yapılan seçimde birinci ve ikinci turda adaylar üye sayısının üçte iki çoğunluğuna (400 oy) ulaşamadığı için üçüncü tura geçildi. Bu turda AK Parti İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş üye tam sayısının salt çoğunluğu (301 oy) üzerinde oy alarak yeniden Meclis Başkanı seçildi ve Meclis’in 31. başkanı oldu.
Üçüncü tur oylamada; AK Parti İstanbul Milletvekili Kurtulmuş 329, CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan 118, DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Osman Cengiz Çandar 18, İYİ Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Cihan Paçacı 26, Yeni Yol Partisi Samsun Milletvekili Mehmet Karaman 26 oy aldı. Bir oy boş kullanıldı, 11 oy geçersiz sayıldı.
Kürt Sorunu’nun çözümü için Meclis komisyonu hazırlığı: Meclis Başkanı siyasi partilere ziyaret turunu tamamladı
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, Meclis Başkanlığı seçimi öncesi Meclis’te grubu bulunan siyasi partilerin liderlerini ve HÜDA-Par Genel Başkanı’nı ziyaret etti. Ziyaretlerde Kürt Sorunu’nun çözümü için atılan adımlar kapsamında Meclis’te kurulması planlanan komisyon da gündeme geldi.
Numan Kurtulmuş ziyaretlerine 28 Mayıs 2025 tarihinde MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’yi Meclis makamında ziyaret ederek başladı.
Kurtulmuş görüşme sonrasında “Memleketimiz için bölge için Türkiye’nin eline tarihi bir fırsat geçmiştir. Bu süreç bir tek partinin tek başına gerçekleştirebileceği bir süreç değildir. Meclis’e büyük bir sorumluluk düşmektedir. Ümit ediyorum ki herkes taşın altına elini sokar.” diye konuştu.
Kurtulmuş komisyon kurulması önerileri doğrultusunda yaptığı ziyaretlerin ikincisini CHP Genel Başkanı Özgür Özel ile gerçekleştirdi.
Kurtulmuş, Özel ile görüşmesinde yeni döneme ilişkin CHP’nin katkıları ve müşterek hangi adımların atılacağı konusunda müzakere gerçekleştirdiklerini ifade etti. CHP Genel Başkanı Özgür Özel ise yaptığı açıklamada, “Meclis’te böyle bir komisyonun kurulma aşamasına gelinmesini son derece önemli buluyoruz. Meclis’in dahil olmadığı hiçbir sürecin başarılı olması mümkün değildir.” ifadelerini kullandı.
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş aynı gün içinde AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler'i Meclis'teki parti grubunda ziyaret etti.
Kurtulmuş görüşme sonrasında komisyon çalışmalarına dair yaptığı açıklamada “Yapılan çalışmalar belli bir noktaya gelmiştir. Bundan sonrası bu meselenin, TBMM çatısı altında şeffaf bir şekilde, bütün halkımızla ve halkın temsilcileri olan siyasi partilerin temsilcileriyle birlikte yürütülmesi bir sorumluluk olarak TBMM'nin üzerine gelmiştir.” ifadelerini kullandı.
Kurtulmuş bir sonraki ziyaretinde 2 Haziran 2025 tarihinde DEM Parti Eş Genel Başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan ile bir araya geldi. Ziyarette DEM Parti Grup Başkanvekilleri Gülistan Kılıç Koçyiğit ve Sezai Temelli de yer aldı.
Son derece verimli ve yapıcı müzakere gerçekleştirdiklerini belirten Numan Kurtulmuş görüşme sonrasında yaptığı açıklamada: “Ümit ederim ki önümüzdeki günlerde TBMM'de kurulacak komisyonun en verimli şekilde çalışması mümkün olsun. Bunun için komisyonun nasıl teşkil edileceği, hangi çalışma usulleriyle çalışacağı konusunda titiz bir ön hazırlığı gerçekleştireceğiz.” dedi.
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları ise “Önümüzdeki yeni dönemde de parlamentonun özellikle bu sorunun çözümü, Türkiye'de barış sürecinin tesis edilmesi, Türkiye'nin demokratikleşmesiyle ilgili özellikle parlamentonun üzerine düşen görev ve sorumlulukları kendisiyle de detaylı bir biçimde değerlendirme olanağımız oldu.” ifadelerini kullandı.
DEM Parti, komisyonda eşit söz hakkı olması için Meclis’te 16 siyasi partinin birer üye ile temsil edilmesini önerdi.
Daha sonrasında Kurtulmuş İYİ Parti, Yeni Yol Partisi Grubu ve HÜDA-PAR’a ziyaretlerini gerçekleştirdi.
Kurtulmuş İYİ Parti ile görüşmesi sonrasında İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu’nun komisyon kurulmasına kategorik olarak kapıyı kapatmadığını ve içeriğinin iyi anlaşılması gerektiğini ifade ettiği açıklamasında bulundu. Dervişoğlu ise, komisyonda yer alıp yer almayacakları sorusuna ilişkin “Bu konuda sadece şahsımın değil yetkili kurullarımızın da görüşleri ve düşünceleri bizler için önemlidir.” dedi.
Numan Kurtulmuş İYİ Parti ile görüşmesinin ardından Yeni Yol Partisi Grup Başkanı Bülent Kaya ile bir araya geldi. Kurtulmuş görüşme ardından yaptığı açıklamada “Milletin siyasi iradesinin tecelli ettiği TBMM'de yapılacak çalışmaların da bu çerçevede fevkalade önemli olduğunu biliyoruz” dedi.
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş bayram sonrasında bir kez daha siyasi partileri ziyaret ederek komisyona dönük eleştiri ve görüşleri dinleyecek.
T24’teki habere göre komisyon için ön hazırlık aşamasında ortak formül arayışı sürüyor. Tüm siyasi partilerin önerilerinin dinlenmesi, kapsayıcılığın sağlanması, alternatif modeller, komisyonun karar alma yapısı ve komisyonun çalışma alanı bu ziyaretlerin gündeminde olacak. Yaz boyu sürecek çalışmalar sonrasında komisyonun ekim ayında çalışmaya başlaması bekleniyor.
Zirai Don Araştırma Komisyonu saha ziyaretlerini değerlendirdi
Zirai Don Araştırma Komisyonu 3 Haziran’da 13 ile yaptıkları saha ziyaretlerini değerlendirmek üzere toplandı.
Komisyon Başkanı Adem Korkmaz saha ziyaretlerine Karadeniz ve Ege bölgesini dahil edeceklerini söyledi. Toplantı gündeminin sahada elde edilen veriler ve aciliyet barındıran konuları içeren ön rapor taslağının değerlendirilmesi olduğunu belirtti.
Toplantıda AK Parti’li Cüneyt Aldemir Tarım Sigortaları Havuzu’na (TARSİM) ilişkin değerlendirmeler ve önerilerde bulundu. Sigortalı olmayan çiftçilerin TARSİM’e kayıtlı olmasının gerekli olduğunu belirten Aldemir, dile getirilen memnuniyetsizlikler sebebiyle mevcut sistemde düzenlemelerin de gerekli olduğunu söyledi.
Aldemir aynı zamanda Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı olmayan üreticilerin de zirai don afetinden kaynaklı zararlarının karşılanması gerektiğini ifade etti.
Muhalefet milletvekilleri saha ziyaretlerindeki katılımcıların kapsayıcılığına ilişkin eleştiride bulundu. CHP’li Ömer Fethi Gürer komisyonun “parti komisyonu” gibi davranmaması gerektiğini söyledi.
Gürer, “Yasal anlamda neler düzenlenecekse TARSİM veya ödemeler konusunda birlikte hareket geliştirelim ve bunu bir an önce yapalım. İçinde beklediğimiz koşullarda bu bekleyecek bir olay değil. Önümüzdeki yıl da ya bunu sürdüreceğiz ya da kaybedeceğiz” diye konuştu.
Muhalefet milletvekilleri, zirai don felaketi karşısında çiftçiyi koruyacak gerçek bir güvencenin şart olduğunu söyledi. Don kaydına girmeyen ürünlerin kayda girmesi, çiftçi borçlarının faizsiz ertelenmesi gerektiği belirtildi.
Komisyon Başkanı’nın ön rapor taslağını basına kapalı sunma önergesi vermesi, komisyonda tartışma yarattı. Muhalefet milletvekilleri bu duruma tepki gösterdi. Ancak oy çokluğuyla kabul edilen öneri doğrultusunda, ön rapor görüşmeleri basına kapalı gerçekleşti.
Gözden Kaçmasın:
Türkiye İşçi Partisi Meclis Başkanlığı seçimini boykot etti. (Politikyol)
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz Anayasa Komisyonu’na ilişkin açıklama yaptı. (AA)
Aralarında eski bakanlar, hukukçular, akademisyenler ve siyasetçilerin bulunduğu isimler “Adalet Çağrısı” başlıklı bir metin yayımladı. (Medyascope)
İHD İstanbul Şubesi Onur Ayı kapsamında basın açıklaması yayınladı: LGBTİ hakları insan haklarıdır. (Açıklama)
Halkların Demokratik Kongresi’ne (HDK) yönelik yürütülen operasyon tutuklanan Gazeteci Elif Akgül ve Yıldız Tar tahliye edildi. (ANKA)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk