Bakanlıktan ‘yapay zeka tabanlı vergi müfettişi’ hedefi
Meclis recap #10
Siyaset ve yargı gündeminin tartışmaları beraberinde getirdiği bu günlerde, Meclis gündemi de hareketliydi. Meclis gündemindeki çalışmaları sizler için derledik.
Bugünkü Sayımızda:
‘Yeni yargı paketi’: İnfaz düzenlemesine dair açıklamalar
DEM Parti’den ‘demokratikleşme’ önerileri
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu: ‘Yangın Uzmanı’ önerisi
Dokunulmazlık fezlekeleri Karma Komisyon’da
Yapay Zeka Komisyonu’nun “ekonomi” gündemi
‘Yeni yargı paketi’: İnfaz Düzenlemesi
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un Mart’ta Meclis Genel Kurulu’na gelmesi beklenen “yeni yargı paketi”ne ilişkin açıklamaları basına yansıdı.
Tunç, “infaz düzenlemesi”ne dair şu ifadeleri kullandı:
“Kişiye yönelik bir düzenleme, bir iyileştirme söz konusu değil. Mevzuatımızda sürekli birtakım iyileştirmeler yapıyoruz. Mesela 'Hasta hükümlüler cezaevinde ölmesin' diyoruz. Bu, insan haklarına aykırı. Bunların bir genel af şeklinde yorumlanması doğru değil. Af gündemde yok.”
Tunç aynı zamanda “Umut Hakkı”nın mevzuatta yer almadığını söyledi ve “Bu konuda çalışmamız yok” dedi.
DEM Parti’den ‘demokratikleşme’ önerileri
Abdullah Öcalan’ın örgütüne “silah bırakma ve fesih çağrısı” ardından DEM Parti’nin gerçekleştirdiği siyasi parti ziyaretleri AK Parti ve MHP ziyareti ile tamamlandı.
BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine göre, DEM Parti heyetinin ziyaretlerde paylaştığı taleplerinin arasında şunlar var:
-Belediyelere kayyum atamalarının durdurulması için siyasi partilerin verdiği yasa teklifinin meclis gündemine alınması,
-Hasta tutukluların tahliyesi,
-İnfaz yasasında yapılacak düzenlemeyle Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları'nın tahliyelere kısa süre infaz yakma kararlarına son verilmesi,
- “Terörle Mücadele Yasası” başta olmak üzere, demokratikleşmeye ilişkin adımlar atılması.
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu: ‘Yangın Uzmanı’ önerisi
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu 18 Mart 2025 tarihinde toplandı. Toplantıda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı temsilcileri dinlendi.
“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliği”ne dair sunum yapan Mesleki Hizmet Genel Müdürü Banu Aslan, yönetmeliğe dair yeni çalışmaların 2024 Eylül’de başladığını söyledi.
Bu kapsamda; İçişleri Bakanlığı, Çalışma Bakanlığı, ilgili bakanlıklar, projelendirmeyle ve yangınla ilgili bütün teknik birlikler ve derneklerin katılımıyla gerçekleşen çalıştayda ele alınan önerileri komisyonda anlattı.
Yönetmeliğin revizyonunda yer alacak konu başlıkları şu şekilde:
-Periyodik kontrolün hangi yapılarda, hangi metrekarede ya da teknik özelliklerde ne kadar sürede bir yapılmasıyla ilgili detaylara yönetmelikte yer verilmesi.
-Yangın uzmanı tanımı getirilmesi ve görevlendirmelerinin yapılması. Yangın uzmanının hangi okullardan, hangi bölümlerden mezun olacağı, üzerine nasıl bir eğitim, nasıl bir sınav ya da belgelendirme sisteminden geçeceği ve detaylar konusunda çalışma başlatılması.
-2021 yıl içerisinde uygulamaya geçen “Bina Kimlik Sistemi”nin (BKS) devam etmesi.
Aslan’ın bilgilendirmesine göre BKS’de “Binalara çipli sistem takılıyor, her beş yılda bir de bu binaların her açıdan yani kolon kesildi mi, kaçak kat atıldı mı, asansörle ilgili tedbir alındı mı gibi can güvenliğini tehdit edebilecek tüm yönleriyle inceleme çalışması yapılması öngörülüyor.”
Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü Mevzuat Daire Başkanı Yasin Yıldırım ise sunumunda, “Büyükşehir olmayan yerlerde, il düzeyinde il belediyesine bağlanacak bir itfaiye teşkilatıyla bu bütün itfaiye hizmetlerinin il belediyesi tarafından yürütülmesi ve gördürülmesi” önerisinde bulundu.
Çalıştayın henüz tamamlanmadığını vurgulayan temsilciler 7 toplantı daha yapacaklarını söylediler.
Muhalefet milletvekillerinin “Denetim sorumluluğu kimde?” sorularına ise Aslan, bakanlığın “yönetmeliği çalışma ve düzenleme”, “teknik çalışmalarını yapma ve düzenleme” görevi bulunduğunu söyleyerek, “Bakanlığımızın denetleyici bir hususu bulunmamaktadır, denetim ilgili idareler tarafından yapılmaktadır” yanıtını verdi.
Dokunulmazlık fezlekeleri Karma Komisyon’da
Üç DEM Parti’li milletvekilinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin fezlekeler 18 Mart 2025 Salı günü Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon’a iletildi.
Yapay Zeka Komisyonu’nda “ekonomi” gündemi
Yapay Zeka Komisyonu 18 Mart 2025 tarihinde toplandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Chicago Üniversitesi’nden Ufuk Akçiğit ve Garanti Bankası temsilcileri dinlendi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü Mert Özarar sunumunda yapay zeka üzerine gelişmeleri “Soğuk Savaş”a, veri sistemlerini “petrol”e benzetti ve dünyadaki yapay zeka etkili ekonomiye dair yapılan çalışmaları paylaştı.
Bu verilere göre 2025 itibarıyla yapay zekaya yatırımların 500 milyar dolar civarında olacağını söyleyen Özarar, yapay zekanın ‘verimliliği artırarak’ dünya genelinde ‘ekonomik büyümeyi’ desteklediğini söyledi.
Özarar’ın sunumunda paylaştığı OECD verilerine göre, “Yapay zeka 2030 yılına kadar dünya ekonomisine yıllık 15,7 trilyon dolarlık katkı sağlayacak.”
İş gücü ve istihdam bakımından yapay zekanın otomasyonu yaygınlaştırılmasıyla bazı iş kollarının ortadan kalkacağını ve yeni mesleklere talebin ortaya çıkacağını belirten Özarar McKinsey şirketinin yaptığı araştırmadan verilere dayanarak, “2030'a kadar 75 milyon işin kaybolması ancak 133 milyon yeni işin ortaya çıkması bekleniyor” dedi.
Paylaşılan bu veriler bağlamında “Hızla gelişen finansal ortamda etkin hazine yönetimi için likiditeyi optimize etmenin, finansal riskleri en aza indirmenin ve uyumlu bir kompozisyonla stratejik karar almaya yönlendirmenin şart” olduğunu söyleyen Özkarar, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yapay zeka destekli projelerinden de bahsetti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı temsilcileri bu projelerle birlikte, hedeflerinin “üstün öngörüleriyle yapay zeka tabanlı bir vergi müfettişi” yapabilmek olduğunu vurguladı.
Muhalefet milletvekilleri “insan ve toplum odaklı” düşünmenin gerekliliğini hatırlattılar ve “iş gücü kaybı”nın yaratacağı toplumsal etkilerin sunumlardaki verilerde yer almadığı eleştirisini dile getirdiler. Yapay zekanın tanımından ziyade “Kimlerin elinde?” olduğuna dair yanıtın önemli olduğunu vurguladılar.
Sunum yapan Chicago Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ufuk Akçiğit ise Türkiye çapında konsorsiyum oluşturulması ve projeler geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Şirketlerde, üniversitelerde verilecek “yapay zeka eğitimi”nin kritik önemde olduğunu belirtti.
Akçiğit, yapay zekayla ilgili yetiştirilen bilim insanlarının istihdamı ve bulundukları alanlardaki koşullarının iyileştirilmesi önerisinde bulundu.
Gözden Kaçmasın:
İnsan Hakları Derneği ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da aralarında bulunduğu 84 kişinin gözaltına alınmasına ilişkin basın açıklaması yayımladı. (Anka)
İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası, CHP’li milletvekilleri Meclis Genel Kurulu’nu protesto etti. (Birgün)
Siber Güvenlik Kanunu Resmi Gazete’de yayımlandı. (AA)
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, Google algoritma değişikliğini görüşecek. (T24)
DEM Parti İstanbul Milletvekili ve Meclis Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, su kaynaklarının korunmasına ilişkin kanun teklifi hazırladığını duyurdu. (İlke TV)
TMMOB, “İklim Kanunu”na dair görüşünü paylaştı. (Açıklama)
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı “Memur anne ve babaların çocukları ilkokula başlayana kadar yarı zamanlı çalışma hakkı”na yönelik yönetmeliğin yürürlüğe girmesi için adım attı. (Milliyet)
‘İliç Maden Faciası’na ilişkin dava başladı. (AA)
Cumartesi Anneleri “700. hafta davası”ndan beraat etti. (Bianet)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk