Enerji ve maden alanında yeni kanun teklifi: Zeytinlikler, ormanlık alanlar, meralar…
Meclis recap #32
Meclis, geçtiğimiz hafta bayram sonrası mesaisine başladı. Başkanlık Divanı üyeleri belirlendi; enerji alanında düzenlemeler içeren teklif Meclis’e sunuldu.
Bugünkü sayımızda:
Enerji ve maden alanında düzenlemeler içeren teklif Meclis’e geldi
Torba kanun teklifinin Genel Kurul görüşmeleri devam edecek
Genel Kurul’da yeni Başkanvekilleri belirlendi
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu son kez toplandı
Zirai Don Araştırma Komisyonu: Yeni veriler paylaşıldı
Enerji ve maden alanında düzenlemeler içeren teklif Meclis’e geldi
Enerji ve maden alanında düzenlemeler öngören 21 maddelik ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Meclis’e sunuldu.
Teklif ÇED süreçlerinin hızlanmasına, zeytinlik, ormanlık ve mera alanlarının maden ve termik santral projelerine açılmasına ilişkin maddeler içeriyor.
Muhalefet ise teklife sert tepki gösterdi. CHP Tarım ve Orman Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem teklif için “Doğaya karşı başlatılmış yeni bir saldırı dalgasının yasal zeminini hazırlamaktadır” dedi.
Adem, teklife ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Teklifin özü şudur. Doğal varlıkları ‘stratejik yatırım’ kılıfıyla yağmaya açmak, bürokratik ve hukuki denetimi kaldırmak, yerel halkın karşı çıkma hakkını yok saymak, kamu yararı adı altında özel çıkarları yüceltmek.”
Teklif yasalaşırsa;
- Ruhsat bedeli tanımında yer alan çevre ile uyum teminatı çıkarılarak rehabilitasyon bedeli ayrıca düzenlenecek.
- "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı" alınmadıkça projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemeyecek, proje için yatırıma başlanamayacak ve ihale edilemeyecek ancak bu durum söz konusu teşvik, onay, izin ve ruhsat süreçlerine başvurulmasına da engel teşkil etmeyecek.
- ÇED süreci başında izin veren kurum, süreçte görüş değiştirerek olumsuz görüş veremeyecek.
- Çevresel etki değerlendirmesi işlemleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülecek. Çevresel etki değerlendirmesi sürecinde ilgili kurumlar görüşlerini en geç 3 ay içinde verecek. Kurumların ilave süre talep etmeleri halinde en fazla bir ay ek süre verilecek.
- Maden Kanunu'nda "Stratejik veya kritik madenler" başlıklı hüküm yeniden düzenlenecek.
- Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı projelerinde mera tahsisi için ÇED raporu aranmayacak.
- Faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, madencilik faaliyeti yürütülecek kısımdaki zeytin ağaçlarının maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik vermek suretiyle taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca izin verilebilecek.
Torba kanun teklifinin Genel Kurul görüşmeleri devam edecek
Genel Kurul’un, Anayasa Mahkemesi’nin 703 sayılı KHK’nin hükümlerini iptal etmesi sonrasında hazırlanan ‘Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni görüşmeye devam etmesi bekleniyor.
Meclis’e 35 madde olarak sunulan, ancak Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Cumhurbaşkanına, TSK, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı’nda görev yapan teğmen ve albay rütbesindeki askerleri görevden alma yetkisi veren düzenlemeler içeren 3 maddesi (4’üncü, 9’uncu ve 10’uncu madde) geri çekilen 32 maddelik torba kanun teklifinin tümü üzerindeki görüşmeler geçtiğimiz hafta tamamlandı. Bu hafta maddeler üzerine görüşmelerin başlaması planlanıyor.
Kanun teklifi, Yükseköğretim Kurulu üyeleri ile rektörlerine; Ekonomik ve Sosyal Konsey’in çalışma usul ve esaslarına; Belediye ve köylerin kaldırılmasına; Yüce Divan yargılamalarına; Ticaret Bakanlığı döner sermaye işletmesine; öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesine ilişkin düzenlemeler içeriyor.
Muhalefet milletvekilleri, teklife düştükleri muhalefet şerhinde, kanun teklifinin Anayasa’ya aykırı maddeler içerdiğini yazdılar. Muhalefet milletvekilleri aynı zamanda, teklifte düzenlemeler öngörülen Ekonomik ve Sosyal Konsey’in yapısının temsil adaletinden uzak olduğuna, belediyeye dair düzenlemelerin yerelin iradesini yok sayan güçlü bir merkezi vesayete işaret ettiğine, köylerin mahalleye dönüştürülmesinin yarattığı sorunlara dikkat çektiler.
Vekiller, teklif ile sendikal hakların tırpanlandığını ve “makbul” akademinin inşa edildiğini belirttiler.
Meclis Genel Kurulu yeni başkanvekillerini belirledi
Meclis Genel Kurulu 12 Haziran 2025 tarihinde 28. Yasama yılı ikinci dönem Başkanlık Divanı üyelikleri için seçim yapıldı.
AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Bekir Bozdağ, CHP Ankara Milletvekili Tekin Bingöl, MHP İstanbul Milletvekili Celal Adan, DEM Parti Van Milletvekili Pervin Buldan TBMM Başkanvekili seçildi.
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu son kez toplandı
Meclis Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu, komisyon raporuna ilişkin önerileri görüşmek üzere, 12 Haziran 2025 tarihinde AK Parti Erzurum Milletvekili Selami Altınok başkanlığında son kez toplandı.
Altınok toplantıda "İl özel idarelerinin artık olmaması yani Bolu'da da Çankırı'da da Tokat'ta da belediyenin şehir il belediyesinin bütün ilden sorumlu olması gerektiğini düşünüyorum" dedi.
Toplantıda bakanlık temsilcileri, komisyon başkanı ve üyeleri tarafından ifade edilen bazı görüş ve öneriler şu şekilde:
- İnşaat projelerinin önce itfaiye onayı almasını ve inşaatın öyle başlaması, bina bitiminde tekrar uygunluk raporu alınması. İtfaiye tarafından binaya 3 yılda bir uygunluk raporu verilmesi,
- Mücavir alanlar dışındaki bu gibi yerlerde de il belediyesi itfaiye raporu vermek mecburiyeti gelmesi,
- Kartalkaya gibi üç, beş otelin bir arada bulunduğu, belediye sınırlarının dışındaki yerlerde turizm altyapı birliklerinin kurulmasının zorunlu olması,
- Denetim raporlarının her zaman halka açık olması,
- İtfaiye grubunda görev alacak ekiplerin, uzman ekiplerden oluşturulmadı ve en az 4 yıllık fakülte mezunu olması,
- Okullarda yangın söndürme eğitimlerine ağırlık verilmesi,
- Bu gibi büyük afetlerde devlet memurlarının herhangi bir bakanlığın iznine tabi olmaksızın yargılanmasının önünün açılması.
Zirai Don Araştırma Komisyonu: ‘7 milyon ton kayıp’
Zirai Don Araştırma Komisyonu 12 Haziran’da TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı, Manisa Ticaret Borsası ve Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nden gelen temsilcileri dinlemek üzere toplandı.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün erken uyarı sistemi don tahminlerinin üreticilere ulaşmasındaki yetersizliklerine dikkat çekti.
Suiçmez, bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı, ziraat odaları, kooperatiflerin de Meteoroloji Genel Müdürlüğünün açıkladığı verileri üreticilerle paylaşmasının önemli olduğunu belirtti.
Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı çiftçilerin çok az kısmının TARSİM'li olduğunu da belirten Suiçmez, “ÇKS'li olan ancak TARSİM'e üye olmayanların yaptıkları budama, gübreleme, sulama, ilaçlama gibi masrafların hasar oranında çiftçilere verilmesini önemsiyoruz.” dedi.
Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Özcan, Türkiye’nin meyvedeki 28 milyon ton üretiminin tahminen 21 milyon tonlara kadar gerileyeceğini söyledi. Kayısı üretiminin düşmesinin ihracatı da dramatik şekilde etkileyeceğini belirtti.
Manisa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Sadık Özkasap ise zirai donun üzüm bağlarına etkisine dikkat çekti ve Manisa’da bu yıl 300 bin tonun üstünde beklenen rekoltenin 125-150 bin tona kadar gerileyeceğini belirtti.
Komisyon Başkanı’nın 12 Haziran’da devam edeceklerini söylediği il ziyaretlerine komisyon 13 Haziran’da devam etti. Komisyon Bolu, Düzce ve Sakaraya’da saha ziyareti gerçekleştirdi. Zirai donun Bolu’da fındık ceviz ve kiraza, Sakarya’da ayva ve üzüme, Düzce’de ise fındığa etkisine ilişkin incelemelerde bulundular.
Gözden Kaçmasın:
"Barajsız sendika, yasaksız grev, güvenceli iş" kampanyası kapsamında on binlerce imzayla hazırlanan yasa teklifi, 16 Haziran'da Meclis’e sunuldu. (Evrensel)
ALO 183 hattına dair veriler, Meclis Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu’nun raporunda yer aldı. (Milliyet)
CHP’li Sezgin Tanrıkulu’nun İstanbul’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem sonrasında, çeşitli e-ticaret platformlarında ve perakende satış noktalarındaki fiyat artışlarına ilişkin soru önergesi yanıtlandı. (Hürriyet)
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği ‘10. Yargı Paketi’ni değerlendirdi. (Evrensel)
Cezaevi nüfusu, Türkiye’deki 34 kentin nüfusunun üzerine çıktı. (Birgün)
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), yaklaşan 8’inci Dönem Toplu İş Sözleşmesi (TİS) süreci öncesinde mevcut toplu sözleşme sistemi eleştirdi. (Nefes)
Zirai don vurdu, çözüm sigortaya kaldı: 'Çiftçinin kaderi sigorta şirketlerinin insafına terk edildi' (Sol Gazetesi)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk