Türkiye Büyük Millet Meclisi bu haftaya DEM Parti İstanbul Milletvekili ve Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder’in tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetmesinin etkisinde başlıyor. Geçen hafta Genel Kurul’da başlayan 703 sayılı KHK’nin iptali sonrasında hazırlanan kanun teklifi görüşmeleri bu hafta devam edecek. Komisyonlar ise kendi gündemleriyle toplandı ve toplantılarda önemli başlıklar yer aldı. Komisyonların bu haftaki gündemleri de belli olmaya başladı. Şimdi Meclis gündemine birlikte göz atalım…
Bugünkü sayımızda:
DEM Parti İstanbul Milletvekili ve Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder hayatını kaybetti
Genel Kurul’da ‘Torba kanun teklifi’ görüşmeleri devam edecek
AYM iptalleri sonrasında hazırlanan kanun teklifi Meclis Başkanlığı’na sunuldu
Yapay Zeka Komisyonu “iletişim” temasıyla toplandı: ‘Yapay zeka destekli yüz tanıma sistemi’
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu aileleri dinledi
DEM Parti İstanbul Milletvekili ve Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder hayatını kaybetti
DEM Parti İstanbul Milletvekili ve Meclis Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder 18 gün yoğun bakımda tedavi gördüğü hastanede 3 Mayıs 2025 günü hayatını kaybetti.
DEM Parti’li Sırrı Süreyya Önder aynı zamanda DEM Parti’nin İmralı Heyeti’nde yer alıyor ve yetkililerle sürece dair görüşmelerin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol üstleniyordu.
İnsan hakları ve barış alanında çalışan sivil toplum örgütleri de Önder’in kaybı sonrasında mesajlar yayımladılar. İnsan Hakları Derneği, yayımladığı açıklamada “İnsan hakları savunucuları olarak Sırrı Süreyya Önder’i kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.” dedi.
DEM Parti’li Sırrı Süreyya Önder’in kaybı ile Meclis’teki milletvekili sayısı 592’ye düştü. Yeni başkanvekili DEM Parti milletvekilleri arasından seçilecek.
Genel Kurul’da “Torba kanun teklifi” görüşmeleri devam edecek
Meclis Genel Kurulu ‘Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin maddeleri üzerine görüşmeye bu hafta devam edecek.
Geçtiğimiz hafta teklifin bakan müşavirleri, uzman ve uzman yardımcısı istihdamı ve Cumhurbaşkanlığı hizmetlerine yönelik düzenlemeleri öngören ilk 5 maddesi Genel Kurul’da kabul edilmişti.
Muhalefet partilerinin teklif görüşmelerinde verdikleri önergelerin tümü ise AK Parti ve MHP’nin oylarıyla reddedildi.
AYM’nin iptal kararı sonrasında hazırlanan yeni bir kanun teklifi Meclis Başkanlığı’na sunuldu
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı verdiği düzenlemeler sonrasında hazırlanan 29 maddelik ‘Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ 2 Mayıs 2025’te Meclis Başkanlığı’na sunuldu.
Teklif, Diyanet İşleri Başkanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Rekabet Kurumu ile Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun teşkilat yapısı, görev ve yetkileri, personelinin atama, mali ve sosyal haklarına ilişkin maddeler içeriyor.
Teklifin 13 Mayıs 2025 tarihinde Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmesi bekleniyor.
Kanun teklifinde değişiklik yapılması öngörülen kanun ve kanun hükmünde kararnameler şöyle:
- 633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
- 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun Muafiyetleri ve Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun
- 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
- 3213 sayılı Maden Kanunu
- 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun
- 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
- 4865 sayılı Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Hakkında Mali Hükümler ve Muafiyetlere İlişkin Kanun
- 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu
- 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
Yapay Zeka Komisyonu’nda “iletişim” teması: ‘Yapay zeka destekli yüz tanıma sistemi’
Yapay Zeka Komisyonu 12’nci toplantısını 30 Nisan 2025’te gerçekleştirdi. Toplantıda Anadolu Ajansı ve İletişim Başkanlığı temsilcileri dinlendi.
Anadolu Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Enis Peru, yapay zeka çalışmalarına dair komisyonu bilgilendirdi.
Peru, haberin toplanması, haberin oluşturulması ve dağıtımları aşamalarının hepsinde yapay zekanın Anadolu Ajansı’nın gündeminde olduğunu, ihbar süreçlerinden, haber içeriğinin oluşturulmasına, kontrol edilmesinden dağıtılmasına kadar tüm süreçlerde iyileştirme ve hızlandırmaya yönelik yardımcı ürünler geliştirildiğini anlattı.
Peru geçtiğimiz yıl sonunda Anadolu Ajansı İletişim Teknolojileri A.Ş.’yi kurduklarını söyledi ve ODTÜ ve TÜBİTAK işbirliği ile hazırladıkları projelerden bahsetti.
Peru’nun toplantıda gündeme getirdiği projelerden birisi de ODTÜ ile birlikte hazırladıkları “yapay zekâ destekli yüz tanıma sistemi” oldu. Peru “Sistemi ODTÜ'yle beraber bir ortak AR-GE projesi kapsamında geliştirdik. Böylece yüklenen fotoğraflardaki, videolardaki yüzler tespit edilerek hızlıca gruplandırma ve etiketlenerek otomatik olarak arşivimize aktarılma durumu söz konusu oldu.” ifadelerini kullandı.
Videoda da transkripsiyon ve altyazı üretiminde yapay zekâyı aktif şekilde konuştuklarını belirten Peru, “Videonun tüm metinlerini transkript hâlinde ve diğer çalışmalarıyla beraber arşivimize alıyoruz.” dedi.
İletişim Başkanlığı Daire Başkanı ise komisyondaki sunumunda “Yapay Zeka Birimi” kurduklarını anlattı; “CİMER”, “Haber Takip Sistemi”, “Dezenformasyon” ve “Siber Güvenlik” üzerine yapay zeka çalışmalarına devam ettiklerini belirtti.
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu aileleri dinledi
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu’nun 30 Nisan 2025 tarihli toplantısında yangın faciasında yakınlarını kaybeden aileler dinlendi. Toplantıda bilirkişi raporunu hazırlayan heyet hazır bulundu.
28 aile 57 kişinin katıldığı toplantıda komisyon üyeleri ailelerin sözünü kesmedi. Aileler birbirlerine sözü bırakarak, yangın sırasında ve sonrasında yaşadıklarını anlattılar.
Söz alan isimler medyada yer alan bilgilerden, bilirkişi raporundan, uzman görüşlerinden, Meclis Araştırma Komisyonu’nun önceki toplantılarına katılan temsilcilerden alıntılar yaparak süreci yakından takip ettiklerini vurguladılar.
Aileler, komisyonun dava süresince yanlarında olması ve “Adalet istiyoruz.” taleplerini ilettiler.
Aileler adına son sözü alan ve oteldeki yangında oğlunu kaybeden Danıştay 9. Daire Başkanı Abdurrahman Gençbay, ailelerin her detayı takip etmek zorunda kalmalarının yargıya güvenin azalmasıyla yakından bağlantılı olduğunu, Kültür ve Turizm Bakanı’nın yangın sonrasında televizyondaki röportajı, Bakanlık bürokrat ve çalışanlarının soruşturulmaması ve bu soruşturma taleplerinin geç iletilmiş olması, Adalet Bakanlığı yetkilisinin soruşturma etrafından uzaklaşmaması, sadece mevzuat eksiklikleri tartışmalarının ön plana çıkmasının da ailelerin duyduğu güvenin zedelenmesinde rol oynadığını ifade etti.
Gençbay konuşmasında Belediye, İl Özel İdaresi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bilirkişi raporunda birinci derecede etkili olarak yer aldığı hatırlatmasını yaptı.
DW Türkçe’den Uğur Şahin’in komisyonun gerçekleştiği saatlerde yayımlanan haberine göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı, bakanlık çalışanlarının soruşturulmasına izin vermedi. Şahin’in bir diğer haberine göre ise İçişleri Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise soruşturma iznini yanıtsız bıraktı.
ANKA’dan Ogün Akkaya’nın haberine göre, komisyonun 7 Mayıs 2025 tarihli toplantısında Bolu Belediyesi Başkanı Tanju Özcan sunum yapacak.
Gözden Kaçmasın:
KİT Komisyonu’nda Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş., Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası A.Ş. ve Bağlı Kuruluşları, Türkiye Emlak Katılım Bankası A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları dinlenecek.
KİT Komisyonu’nda geçtiğimiz hafta Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, İller Bankası Genel Müdürlüğü, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), Vakıf İnşaat Restorasyon ve Ticaret A.Ş. temsilcileri dinlendi.
Takviye edici ilaçların kullanımıyla ilgili yeni esasları belirleyecek ve onay mercii olarak görev üstlenecek bir kurulun oluşturulmasına ilişkin düzenleme Meclis gündemine taşınacak. (Yeni Şafak)
Çağdaş Hukukçular Derneği 1 Mayıs Kriz Masası, gözaltılara ilişkin güncel durum raporunu paylaştı. (X Paylaşımı)
Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde basın örgütleri Adalet Bakanlığı önünde açıklama yaptı. (Bianet)
DEM Parti 1937-38 yıllarında Dersim Katliamı ile yüzleşilmesi amacıyla Meclis Araştırma Komisyonu kurulması için Meclis Başkanlığı’na başvuru yaptı. (Açıklama)
Sınır Tanımayan Gazeteciler, 2025 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye’nin 180 ülke içinde 159’uncu sırada olduğunu açıkladı. (Journo)
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un kararı netleşti: Can Atalay kararını okutan Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca yerine Meclis’i Bekir Bozdağ yönetecek. (T24)
Anayasa Mahkemesi 7 Mayıs’ta sokakta yaşayan hayvanların toplatılmasının önünü açan yasanın iptalini görüşecek. (Evrensel)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk