
Türkiye, 28 Mayıs’ta cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu için sandık başına gitmeye hazırlanıyor. Ülkede yaşanan 6 Şubat depremlerinden en çok etkilenen şehirlerden biri olan Hatay içinse ikinci tur şehir dışındaki yüz binlerce insanın bir kez daha sandığa taşınması anlamına geliyor.
Yıkımın yoğunluklu olarak muhalif seçmenlerin yaşadığı bölgelerde gerçekleştiği ve bu nedenle de depremler sonrasında şehir dışına çıkan nüfusun büyük çoğunluğunu muhalif seçmenlerin oluşturduğu düşünülen Hatay’da ilk turda seçmenler büyük ölçüde kendi çabalarıyla kente dönmüştü.
İkinci tura günler kala ortadaki tablo sandık katılımının yine büyük oranda kişisel çabalara bağlı olacağını gösteriyor. İki aday arasındaki oy farkının 500’den az olduğu Hatay’ın seçmenleri, gereken yardımı alamadıklarını düşünse de şehrin kaderini belirleyeceğine inandıkları seçimde oy kullanabilmek için ellerinden geleni yapacaklarını söylüyor.
Resmi verilere göre 6 Şubat’taki depremlerin ardından 500.000’e yakın kişi Hatay’dan ayrılarak başka şehirlere yerleşti. Hatay Büyükşehir Belediyesi, 14 Mayıs öncesinde yaptığı değerlendirmelerde bu kişilerin yaklaşık yarısının oy vermek için kente dönmesi gereken seçmenlerden oluştuğu tahmininde bulunuyordu.
Seçim öncesi kaç kişinin oy kullanmak için Hatay’a dönebileceği kaygı yaratsa da kentte seçimlere katılım ilk turda beklenenin üzerinde oldu. Bir milyondan fazla kayıtlı seçmenin bulunduğu Hatay’da 900.000 civarında kişi sandık başına gitti, katılım yüzde 80’den fazlaydı. Ancak seçimler öncesinde birçok siyasi parti deprem bölgesindeki seçmenlerin taşınmasına yönelik kampanyalar düzenlese de, oy vermek için şehre dönen birçok Hataylı bu konuda yardım alamadığını belirtiyor.
Defne’deki Aknehir köyünde oturan Deniz Taş, Turkey recap’e yaptığı açıklamada depremden sonra Lüleburgaz’a taşınan kayınvalidesinin birinci turda Hatay’a gelmek için CHP’ye müracaat ettiğini ancak aranacakları söylenmesine rağmen bir dönüş alamadıklarını anlatıyor.
“Bir daha dönen olmadı, telefonlarımızı da açmadılar. Kayınvalidem ve eşi biletlerini kendileri alıp geldi,” diyen Taş, ikinci tura gidileceğinin belli olmasının ardından da yaşlı çiftin Hatay’da kalmaya karar verdiğini söylüyor:
“İkinci tur olunca hiç gel-git yapmak istemediler, 15 gündür bizimle köydeler. Oylarını kullanıp dönecekler. Bu seçim çok önemli bir seçim, tüm sıkıntılara rağmen sorunları bir şekilde hallediyoruz.”
Hatay’daki depremde evinin yıkılmasının ardından Kayseri’nin Talas ilçesine yerleşen Safiye Erişir de oy kullanmak için CHP’ye başvurup cevap alamayan seçmenlerden bir tanesi. Maddi durumunun yerinde olmadığını belirten Erişir’in eşi seçimin birinci turu için CHP’nin Kayseri’deki il örgütüne gidip ismini yazdırmış ancak kendilerine bir dönüş yapılmamış.
Aradıklarında da telefonların açılmadığını belirten Erişir, yurtdışından kardeşinin gönderdiği parayla araba kiralayarak birinci tura geldiklerini söylüyor:
“Ben depremzedeyim. Evim yıkıldı, enkazdan çıktım. Oğlumun beli sakatlandı, ameliyat oldu. Eşim birinci turda adımızı yazdırdık, dönen olmadı. İkinci tur için yine aradık bize ‘Antep’ten otobüs var Kayseri’den yok’ dediler. Bilet parası istedik ona da ‘yok’ dediler. 4 bin TL masrafım oldu. Çok kızdım, ikinci tura gitmeyecektim sonra yine vicdanım el vermedi. 4 oyumuz var, az mı? Kendi paramla otobüs bileti aldım, oyumuzu kullanıp, aynı gün döneceğiz.”
Birinci turda Kemal Kılıçdaroğlu’nu desteklediğini ve seçilemediğine çok üzüldüğünü belirten Erişir, bir depremzede olarak Kılıçdaroğlu’nu desteklemesinin sebebinin ücretsiz ev vaadi ve demokrasi talebi olduğunu ifade ediyor.
Turkey recap’e konuşan seçmenler, il dışındaki parti yetkililerine ulaşmakta sıkıntı yaşadıklarını belirtseler de, CHP Defne İlçe Başkanı Akın Parlakyıldız, tüm şehirlerdeki il ve ilçe örgütlerine yapılan başvurular üzerinden seçmenleri Hatay’a taşıdıklarını savunuyor.

İsmini vermeden Turkey recap’e konuşan CHP örgütüne yakın bir isim ise ellerinden geleni yapsalar da yeterli organizasyonun sağlanamadığını ve kente gelenlerin bunu çoğunlukla kendi çabalarıyla yaptığını kabul ediyor. “Dışarı çıkanlar çoğunlukla bizim seçmenimiz olmasına rağmen gelişleri tam anlamıyla ayarlamayı beceremedik” diyen CHP’li isme göre kentte ikinci turda muhalefetten yana bir tavır çıkması halinde bu, muhalefetin değil vatandaşların çabalarıyla gerçekleşmiş olacak.
Hatay, başa baş geçen yarışın ardından Hatay, Adana ve Diyarbakır’la birlikte Kılıçdaroğlu’nun seçim yarışını önde bitirdiği deprem bölgesindeki az sayıdaki şehirden biri olmuştu. Seçimlerin ilk turunda Kılıçdaroğlu oyların yüzde 48,08’ini, Erdoğan da yüzde 48,03’ünü aldı. Kesin olmayan sonuçlara göre iki aday arasında sadece 481 oy farkı bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oy oranı 2018 seçimlerine kıyasla yarım puan gerilerken, partisi AKP de yüzde iki civarında kayıp yaşadı. Bu kayıp, AKP’nin kentteki milletvekili sayısının beşten dörde inmesiyle sonuçlandı. Depremin ardındandan kentteki kurtarma ve yardım çalışmalarında aktif rol oynayan Türkiye İşçi Partisi cezaevindeki avukat Can Atalay’ı Meclis’e sokacak oy sayısına ulaşırken, İyi Parti de tarihinde ilk kez Hatay’dan milletvekili çıkardı. AKP’nin yanı sıra Yeşiller Sol Parti de kentte milletvekilliği kaybeden diğer siyasi parti oldu.
İlk turda CHP, YSP, TİP ve AFAD oy kullanmaya gelmek isteyen seçmenlere otobüs sağlamış ya da masraflarını karşılamıştı. Birinci turda seçmen getiren AFAD, ikinci turda da yine geliş-gidişte seçmenlere destek olacağını açıkladı. Partiler ulaşım için araç sağlarken, AFAD da kente ulaşmalarının ardından belgelendirmeleri halinde seçmenlerin otobüs biletlerini ya da yakıt masraflarını ödeyeceğini belirtiyor.
Bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz! Henüz abone olmadıysanız ücretsiz olarak abone olabilirsiniz.
Destek olmak için aşağıdaki linke tıklayın.
Önerilerinizi ve eleştirilerinizi bize iletin: info@turkeyrecap.com
Nida Kara, Serbest gazeteci @Kara__Nida
Erman Çete, Gazeteci @ermancete