İstismarlı sistem hakikattir
Siyaseten münferit hiçbir eylemin gerçekleşmediği Türkiye’de, İsmailağa Cemaati’nin kollarından Hiranur Vakfı'nın kurucusu Yusuf Ziya Gümüşel'in 6 yaşındaki kızını müridiyle ‘evlendirdiğinin' ortaya çıkması sonrası, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, çocuğa yönelik cinsel istismar vakalarının siyasetin konusu olmadığını öne sürdü.
Cinsel istismarı siyaseten kendine konu edinen birçok siyasiden ise farklı tepkiler geldi. Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş, “Bunlar suç işlediğinde mahkemeler çalışmıyor, emniyet çalışmıyor” derken, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener “ Bu alçaklığın örtbas edilmesine asla izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Çocuk Komisyonu Eş Sözcüsü ve Şırnak Milletvekili Hüseyin Kaçmaz, İsmailağa Cemaatinde yaşandığı iddia edilen istismar vakasıyla ilgili Meclis'e önerge sundu. Ak Partili Özlem Zengin, “Annenin, babanın, failin ceza alması yetmez; cemaatse cemaat, herkes ifadeye çağrılmalı” dedi.
HÜDA-Par Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, evrensel çocuk tanımına ikna olmadığını ima ederek "Kaç yaşında çocuk, neye göre, kime göre çocuk. Bazıları 15 yaşındadır ama olgundur” açıklamasında bulundu. Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ise 6 yaşındaki çocuklarının evlenmesine razı gösteren aileye karşı hassasiyetlerini dile getirerek, “Konunun istismara vesile edilmemesi sebebiyle gündemde tutulmamasını arzu ederim. Hem toplum hem aile rahatsız ediyor çünkü” dedi.
TİP İstanbul İl Örgütü, Hiranur Vakfı’nın önünde eylem düzenlerken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar Müdürlüğü ekipleri, vakfın Sancaktepe’deki ruhsatsız kaçak yapısını mühürledi. Eğitim-Sen, Milli Eğitim Bakanlığı’na “Eğitim sisteminin dışında bırakılan kız çocukları neden takip edilmiyor?” diyerek duruma tepki gösterdi. Ayrıca vakfın, internet sitesini kapattığı da bilgiler arasında.
Cinsel istismara ilişkin hazırlanan iddianame kabul edildi. Davanın ilk duruşması 22 Mayıs'ta yapılacak. Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) da İstanbul'da 2012 yılındaki cinsel istismar soruşturmasında "kovuşturmaya yer olmadığına" hükmeden savcı hakkında inceleme başlattı. İstanbul Barosu ise, İstanbul Anadolu 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davaya mağdurun yanında müdahil olarak katılma talebinde bulundu.
Daha fazlası için; Ensar, Elmalı, Fıkır-Der: Türkiye'de gündem olan istismar davalarında yargı süreci ne durumda? (Euronews)
Asgari seviyede sendikacılık
7 bin 785 liralık asgari ücret talebini kamuoyuyla paylaşan Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay’ın, açıklamalarının ‘iyi niyetli olmayanlar tarafından’ çarpıtıldığını ifade etmesinin ardından, asgari ücret araştırmalarının sonuçları açıklandı: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın asgari ücret belirleme araştırmasına göre işveren beklentisi 7 bin 50 lira, işçi beklentisi 7 bin 536 lira, ortak beklentiyse 7 bin 845 lira.
Türk İş, Türkiye İşverenler Sendikası ve hükümetten beşer temsilcinin yer aldığı komisyonun asgari ücretle ilgili kararını açıklamasından evvel, beklentiler de dile getirilmeye başlandı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, asgari ücretin 10 bin 128 TL olması gerektiğini söylerken, HDP 12 bin 500 TL, İYİ Parti ise 9 bin 600 TL talep etti.
Daha fazlası için; Bakan Nebati: Asgari ücretliye, memura, emekliye ne verilse haklarıdır; fakir fukaraya vermek bereket getirir (BirGün)
Ve ayrıca; Cumhurbaşkanlığında toplantı: EYT düzenlemesine son anda yaş şartı kondu (Artı Gerçek)
Şiddetle kınayanlar
Şiddeti çok hoş ama şefkati yok. Can yakan saldırıların son adresi Yenilik Partisi Genel Başkanı Öztürk Yılmaz. Yılmaz, saldırının “Erdoğan’ın adamları” tarafından yapıldığını ileri sürdü.
Zanlı polis tarafından Bolu’da yakalandı. İfadesinde kimseden talimat almadığını söyleyen zanlının, arama motorunda “1,5 milyon dolar kaç TL eder”, “adam öldürme”, “kasten yaralama” gibi aramalar yaptığı ortaya çıktı.
TBMM’de çıkan kavgada hastanelik olan İyi Partili Hüseyin Örs ise neredeyse borçlu çıkacak. AKP Sözcüsü Ömer Çelik, şiddeti Kemal Kılıçdaroğlu’nun başlattığını iddia ederken, AKP Balıkesir Milletvekili Yavuz Subaşı, AKP Bursa Milletvekili Zafer Işık’ı savunarak, “Hepimiz insanız; etten, sinirden, kandan, sudan yaratılmışız,” dedi.
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Tarih Bölümü öğretim üyesi Ebubekir Sofuoğlu ise Işık’ın yaptığının “ecdat geleneği” olduğunu belirterek şunları söyledi: “Adamın dibiymiş Zafer Işık. Anlayana anladığı dilden konuşmuş. Bu bir ecdat geleneğidir, elleri dert görmesin.”
‘Kelle fiyatına hürriyet, esirlik bedava’
Belki bir gün bir bakan şöyle diyecek: Enflasyondan, geçim derdinden kurtulmak isteyen kendini balkondan aşağı atsın. Her gün iş cinayetlerinde can veren işçiler, hayat pahalılığından “kurtuluyorlar.”
Arama motorunuza “iş cinayeti/kazası” yazın bakalım. Her gün ölüyorlar: Malatya’da inşaatın 8. katından düşen işçinin yaşamını yitirdiğini okuyoruz örneğin. Bu daha ne ki, Sakarya’da ağaç soyma makinesine sıkışan bir işçinin haberini görüyoruz sonra.
Savunma sanayisine geçiyoruz ve BMC fabrikasında bir işçinin, çalıştığı “Kirpi” aracının üstünden yere düşerek can verdiğini öğreniyoruz. Muğla’da bir işçinin iskele sökerken elektrik akımına kapıldığına gözümüz kayıyor sonra. Tarsus’ta asansör boşluğuna düşüp ölen işçiden “şahıs” diye bahsediliyor, neredeyse bir suçluymuş gibi.
Sonra İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, rapor açıklıyor: Kasım ayında 127; 2022’nin ilk 11 ayında ise 1658 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Bu, şimdilik yalnızca işçilerin öldüğü bir savaş.
Gaslighting de ne ola?
Vekile şiddet dedik, iş cinayetleri dedik, eh, kadına şiddetin nesi eksik… Bianet’in basına yansıyan haberlerden derlediği verilere göre, Kasım ayı boyunca en az 28 kadın öldürüldü, 1 kadın ise tecavüze uğradı.
Bunca şiddete karşın her yerde “Kadına yönelik şiddete hayır” etkinlikleri düzenleniyor. Beylikdüzü, Elazığ, Ankara, Havsa bunlardan yalnızca bazıları. Mor Çatı’nın raporuna göreyse, “şiddetle mücadelede siyasi irade eksikliği” mevcut.
Bunun yanında, iktidarın “kadın kooperatifleri” seferberliği de “piyasa koşulları”nın engeline takılmış görünüyor: “Girişimci” kadınlar, genellikle evde ürün üreten kadınlara “tarhana turşu işlerini” bırakmasını salık veriyor.
Daha fazlası için; 'Stealthing', 'Downblousing': Yeni terimler kadına karşı şiddetle mücadeleye nasıl katkıda bulunuyor? (BBC Türkçe)
Dahası da var
Umut tacirliği bir meslek dalı olsaydı, en iyi tüccarlar Türkiye’deydi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum, “Poşet fiyatını 2023 için 25 kuruş olarak belirledik, artışa gitmiyoruz,” dedi.
Müge Anlı ile Tatlı Sert programında ortaya çıkan, 18 yaşındaki genç kadını ikna etmek için cips paketine muska yazan 70 yaşındaki hoca, “Benim 10 yıldır erkekliğim yok,” ifadelerini kullandı.
Body-shaming değil, baba sevgisi: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Samsun'daki programına katılan ve “Isabelle” şarkısını söyleyen 12 yaşındaki Fevzi Kaan için, “Senin kilo vermen lazım ya, annesi bir diyetisyene tabi tut ya,” dedi.
Hızlı bir Bakış
Selçuk Mızraklı davasında bozma var, tahliye yok: Yargılama siyasi, karar ürkek (Evrensel)
“Çambükü için her şey bitmiş değil” (Bianet)
Yunanistan hükümetinden Erdoğan’ın ‘Tayfun balistik füzesi’yle ilgili açıklamalarına tepki (Euronews)
Almanya İçişleri Bakanlığı: Türkiye’den imam gönderilmesini sonlandıracağız (Gazete Duvar)
Emin Alper’den LGBTİ+ açıklaması: Hayal kırıklığı ve tepkilere yol açabilir (Diken)
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Yılbaşından itibaren enflasyonun boynunu kırmış olacağız (BirGün)
10 Aralık İnsan Hakları Günü: ‘2015’ten beri 16 bin HDP’li gözaltına alındı, 5 bini tutuklandı’ (Gazete Karınca)
Gıda Mühendisleri Odası: Çocuk açlığı, çocuk sağlığına yönelik bir şiddettir (Bianet)
İklim krizi: Yeterli yağış olmadı, Erciyes’teki kar pistlerine suni kar yağdırılıyor (Yeşil Gazete)
Strep A enfeksiyonu nedir, Türkiye hastalığa hazır mı? (BBC Türkçe)
Tandıra düşen kadın 25 gün sonra hayatını kaybetti (Artı Gerçek)
Okumakta ısrar edenlere
Yeni rapor: Akademik özerklik yok oluyor, yeni bir yasa gerekiyor
Boğaziçi Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Ankara Üniversitesi ve Ege Üniversitesi'nin de arasında yer aldığı 13 farklı üniversiteden 39 akademisyen Temmuz ayında "Türkiye'deki Yükseköğretim Alanının Yeniden Yapılandırılması" üzerine yaptıkları çalıştayın sonuç raporunu basın toplantısıyla açıkladı. 13 üniversiteden 39 akademisyenin hazırladığı raporu paylaşan Prof. Dr. Taner Bilgiç: "Tepeden atamalarla üniversiteyi yönetemezsiniz. Dünyada hiçbir üniversiteye 'size şahane birini bulduk' diyerek rektör gönderilmez" dedi. (Bianet)
Türkiye’de Dış Politikaya Yönelik Yaklaşım ve Algılar 2022 Raporu
İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü (IstanPol) Dış Politika ekibi tarafından yürütülen “Türkiye’de Dış Politikaya Yönelik Yaklaşım ve Algılar” araştırması yayımlandı. Söz konusu araştırma kapsamında, iktidar ve muhalefet partileri seçmenlerinin Türk dış politikasına yönelik genel algı ve yaklaşımları incelenmekte. (IstanPol)
Gezi Direnişi, Demokratikleşme ve Katılımcı Planlama
Tutuklu Şehir Plancısı Tayfun Kahraman, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İstanbul Planlama Ajansı (İPA) için yazı kaleme aldı. “Kentlerin başta dezavantajlı gruplar olmak üzere yaşayanları tarafından planlanması yerel demokrasinin önemli unsurlarından. Oysa kentin planlaması hâlâ teknik bir iş olarak görülüyor, otoriterleşme ile beraber giderek yerel yönetimlerin elinden alınarak merkezileştiriliyor. Gezi’nin demokratikleşme, eşitlik, özgürlük ve kardeşleşme talepleri, demokratik katılım mekanizmaları üzerine inşa edilen bir kent planlamasının temelini oluşturuyor.” (İBB İPA)
BİM tartışmasının perde arkası: Albayrak Ailesi el değiştirmesini istiyor
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın zincir marketleri hedef almasıyla büyüyen tartışma BİM odağında devam ediyor. Eski ve mevcut AKP’li bazı isimler BİM’in hedef alındığı tartışmaya ilişkin endişeli olduklarını dile getiriyor. AKP’den ayrılan bir isim, BİM tartışmasında amacın ‘el değiştirme’ olduğunu savunuyor. (Diken)
Peki ya önümüzdeki hafta?
12 Aralık Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) tarafından yayımlanan gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları takvimi
13 Aralık Hrant Dink Vakfı tarafından düzenlenen Benim Verim, Benim Hayatım atölyesi, saat: 16.00-18.00
16 Aralık Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi tarafından düzenlenen Kurak Günler konuşmaları, saat: 19.00
Bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz! Henüz abone olmadıysanız ücretsiz olarak abone olabilirsiniz.
Destek olmak için aşağıdaki linke tıklayın.
Önerilerinizi ve eleştirilerinizi bize iletin: info@turkeyrecap.com
Nida Kara, Freelance gazeteci @Kara__Nida
Erman Çete, Gazeteci @ermancete