Meclis’te geçtiğimiz hafta farklı aşamalarda bulunan torba kanun teklifleri gündeme alındı. Peki bu hafta hangi kanun teklifleri gündemde olacak? Meclis çalışmalarına birlikte göz atalım…
Bugünkü sayımızda:
İnfaz düzenlemesine ilişkin kanun teklifinin Meclis’e sunulması bekleniyor
30 maddelik torba kanun teklifi Genel Kurul’da görüşülecek
19 maddelik torba kanun teklifi Genel Kurul’da kabul edilerek yasalaştı
35 maddelik torba kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi
Yeni kanun teklifi: Karayolları Trafik Kanunu’nda değişiklikler öngörülüyor
Kadına Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu taslak raporunu hazırladı
İnfaz düzenlemesi bu hafta Meclis’e sunulabilir
İnfaz düzenlemesine ilişkin kanun teklifinin hazırlıkları tamamlandı. Bu hafta kanun teklifinin Meclis’e sunulması bekleniyor.
T24’te yer alan habere göre; AK Parti Meclis Grup Yönetimi, kamuoyunun yakından takip ettiği infaz düzenlemesinin bayram öncesinde yasalaşması için çalışmalarını sürdürüyor.
AK Parti, geçtiğimiz hafta muhalefet partilerinin grup başkanvekillerine sözlü olarak düzenlemeyle ilgili bilgi verdi. Düzenlemenin bayram öncesinde yasalaşmasını hedefleyen AK Parti bu görüşmelerde Meclis takvimini de değerlendirdi.
Teklifte yer alması beklenen başlıklar şöyle:
- Pandemi dönemindeki Covid tahliyelerinden 31 Temmuz 2023 öncesinde cezaevine giren ancak o dönem cezası kesinleşmeyen hükümlülerin de yararlanması,
- Şiddet bağı olmayan, yüksek ceza gerektirmeyen bazı terör suçlarının da covid tahliyeleri kapsamına alınması,
- Hasta ve yaşlı tutuklu ve hükümlülerin tahliye edilmesi,
- Anayasa Mahkemesi’nin iki kez iptal ettiği ‘Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca iki yıl altı aydan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır’ düzenlemesinin ilga edilmesi veya ceza süresinin düşürülmesi,
- Hamile olup tutuklu durumda olan kadınların, ceza süre şartı olmaksızın şartlı tahliyeden yararlanması.
30 maddelik torba kanun teklifinin Genel Kurul’a gelmesi bekleniyor
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı verdiği düzenlemeler sonrasında hazırlanan 30 maddelik ‘Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ bu hafta Genel Kurul’a geliyor.
Teklif; Diyanet İşleri Başkanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Rekabet Kurumu ile Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun teşkilat yapısı, görev ve yetkileri, personelinin atama, mali ve sosyal haklarına ilişkin maddeler içeriyor.
19 maddelik torba kanun teklifi Genel Kurul’da kabul edilerek yasalaştı
Anayasa Mahkemesi’nin 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) bazı hükümlerini iptal etmesi sonrasında Meclis’e sunulan ‘Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, 21 Mayıs 2025 tarihli Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.
Genel Kurul’da kabul edilen teklife göre;
- Kamu idarelerine ait taşınmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler, görev ve faaliyetlerinde kullanılmak üzere TRT'ye bedelsiz tahsis edilebilecek.
- Vergi incelemesine yetkili olanlar, görevden ayrılış tarihi itibarıyla son 3 yıl içinde vergilere ilişkin alanlarda çalışamayacak. Serbest Muhasebeci, Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında sözleşme düzenleyemeyecek.
- Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, Anayasa Mahkemesi tarafından kendi üyeleri arasından seçilecek.
- Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları tarafından mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle yapılacak alımlarda da 35 yaş sınırı aranacak.
- Kamu İhale Kurumu'nda görev yapacak üyelerin, geçmişte ve halen bir siyasi parti ile aday gösterilme dahil üyelik ve görev alma ilişkilerinin bulunmaması gerekecek.
Plan ve Bütçe Komisyonu’nda “Torba kanun teklifi” kabul edildi
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda ‘Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmeleri 22 Mayıs 2025’te tamamlandı.
Cumhurbaşkanına, TSK, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı’nda görev yapan teğmen ve albay rütbesindeki askerleri görevden alma yetkisi veren düzenlemeler içeren 4’üncü, 9’uncu ve 10’uncu maddeler AK Parti milletvekillerince verilen önergeyle kanun teklifinden yeniden değerlendirilmek üzere geri çekildi.
Teklif görüşmelerinde; muhalefet milletvekilleri kanun teklifinin “Anayasa’ya aykırı düzenlemeler içerdiği” ve Cumhurbaşkanı’na verilen yetkilerin “aşırı ve belirsiz” olduğu eleştirisinde bulundu.
Kanun teklifi, Yükseköğretim Kurulu üyeleri ile rektörlerine; Ekonomik ve Sosyal Konseyin çalışma usul ve esaslarına; Belediye ve köylerin kaldırılmasına; Yüce Divan yargılamalarına; Ticaret Bakanlığı döner sermaye işletmesine; öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesine ilişkin düzenlemeler içeriyor.
Karayolları Trafik Kanunu'ndaki değişikliklere ilişkin Kanun Teklifi Meclis’e sunuldu
‘Karayolları Trafik Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ 23 Mayıs 2025 tarihinde Meclis’e sunuldu. Adalet Komisyonu’nun teklifi 28 Mayıs’ta görüşmesi bekleniyor.
36 maddelik teklifteki maddelerden öne çıkan bazıları şöyle:
- Geçiş üstünlüğüne sahip olduğu yönetmelikte belirlenen araçlara geçiş hakkı vermeyen sürücülere 15 bin lira idari para cezası verilmesi.
- Başka aracı ısrarla takip eden veya araçtan inerek saldırı amaçlı yaklaşanlara 180 bin lira para cezası verilmesi. Bu sürücülerin ehliyetlerine 60 gün süreyle el konulması, araçlar 30 gün süreyle trafikten menedilebilmesi.
- Emniyet kemeri kullanmayan sürücülere ve yolculara 2 bin 500 lira ceza verilmesi ve bir yıl içinde dört ve üzeri tekrarda her seferinde sürücü belgelerinin 30 gün geri alınması.
- Plakaların farklı okunmasına veya okunamamasına neden olacak şekilde plakasında değişiklik yapan sürücülere 140 bin lira idari para cezası verilmesi, aracın 30 gün süreyle trafikten menedilmesi.
Kadına Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu taslak raporunu hazırladı
Kadına Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu tespit, değerlendirme ve önerilerinin yer aldığı 948 sayfalık taslak raporu hazırladı.
Komisyon Başkanı tarafından komisyon üyelerine gönderilen taslak rapor, ek görüş, muhalefet şerhi ve düzeltmelerin tamamlanmasının ardından Genel Kurul’a sunulacak.
Taslak raporda Mevzuatın Güçlendirilmesi ve Etkin Uygulanması, Farkındalık ve Zihniyet Dönüşümü, Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi, Politikalara Kanıt Temeli Oluşturma, Kurumlararası Koordinasyon ve Politikaların Etkin Uygulanması, ve “Şiddet Uygulayanın Rehabilitasyonu, Ailenin Güçlenmesi ile Afet ve Olağanüstü Durumlarda Kadına Yönelik Şiddet ve Ayrımcılıkla Mücadele gibi başlıklar yer aldı.
Hürriyet Gazetesi’nden Umut Erdem’in haberine göre, 113 öneriden öne çıkanlar şu şekilde:
Şiddet uygulayanın, hakkında 6284 sayılı Kanun kapsamında verilen tedbir kararını tebellüğden kaçınmasını önlemeye yönelik tedbirler artırılmalı.
6284 sayılı Kanun kapsamında lehine tedbir kararı verilen şiddet mağdurunun tedbir uygulanmasından vazgeçtiği durumlarda hâkimin nasıl bir yol izlemesi gerektiği hususunda kanuna açık bir hüküm eklenmeli.
Kadına ve çocuğa yönelik şiddetle etkin mücadele edilebilmesi amacıyla kadına ve çocuğa yönelik işlenen şiddet suçlarında cezalar artırılmalı.
Kadına yönelik şiddet eylemlerinin soruşturma sürelerinin kısaltılmasına ilişkin mevzuat çalışması yapılmalı.
Yapay zekâ ve büyük veri analitiği kullanılarak şiddet riski taşıyan durumlar için erken uyarı sistemleri geliştirilmeli.
Dijital şiddeti önlemek amacıyla KADES benzeri bir ihbar uygulamasının geliştirilmesi teşvik edilmeli.
Gözden Kaçmasın:
Özel komisyon gündemi: DEM Parti, MHP’yi salı günü (27 Mayıs) Meclis’te ziyaret edecek. (Medyascope)
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu’nda Türkiye Sigorta Birliği (TSB) ve Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu sunum yaptı. (Tutanak)
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 13 Mayıs’ta kabul edilen 30 maddelik torba kanun teklifinin etki analizine göre, Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı’na bağlı saray, köşk, kasır ve müzelerden 2024 yılında 3 milyar lira gelir elde edildi. (Milliyet)
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 22 Mayıs’ta kabul edilen 35 maddelik torba kanun teklifinin etki analizine göre, öğrencilere 4 bin 394 kurum özel barınma hizmeti veriyor. (AA)
Kadın Koalisyonu iktidarın yerel yönetimlere ilişkin açıklamalarına tepki gösterdi: Belediyeler halkındır, kadınların mücadelesi yok sayılamaz. (Bianet)
HSK üye seçimi sonuçları Resmi Gazete’de yayımlandı. (Ekonomim Gazetesi)
RTÜK üye seçimi Resmi Gazete’de yayımlandı. (Milliyet)
CHP’nin Meclis Başkanlık Divanı üyeleri belli oldu. (Diken)
AK Parti Grubu Meclis Başkanlığı seçimlerinden sonra içtüzük değişikliği için çalışma başlatabilir. (Ekonomim Gazetesi)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk