‘Meclis recap’ bültenimizde sizlerle birlikteyiz. Bültenimizde Meclis çatısı altındaki ‘haklar’ gündemini ilgilendiren çalışma ve tartışmaları aktaracağız.
Meclis’te bu hafta İklim Kanunu Teklifi'nin komisyona, Siber Güvenlik Kanun Teklifi'nin ise Genel Kurul’a gelmesi bekleniyor. Kanun tekliflerindeki son durumun yanı sıra gündemdeki sıcak gelişmelere dair tepkilere ve komisyonlardaki önemli anlara gelin birlikte göz atalım…
Bugünkü sayımızda:
DEM Parti’den Van’a kayyım atanmasına ilişkin araştırma önergesi
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu’nda yaşananlar
İklim Kanunu Teklifi komisyona geliyor
Siber Güvenlik Kanun Teklifi’nde son durum
Erzincan ve Erzurum Dumlu İnfaz Kurumları raporları: İşkence iddiası
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) 2024 Yıllık Faaliyet Raporundan detaylar
KDK’nin ‘Cezaevlerinde ehliyet değişim’ önerisi
21 milletvekili hakkında fezleke Meclis’e sunuldu
DEM Parti’den Van Belediyesi’ne atanan kayyım için araştırma önergesi
15 Şubat 2025’te Van Büyükşehir Belediyesi Eş başkanları Abdullah Zeydan ve Neslihan Şedal görevden alındı ve belediyeye kayyım atandı. DEM Parti Anayasa’nın ve Meclis içtüzüğünün ilgili maddeleri gereğince Van Büyükşehir Belediyesine kayyım atanmasının hukuki, toplumsal ve siyasal boyutlarının araştırılması için Meclis’e araştırma önergesi verdi.
Kayyım atamalarının anayasal seçme ve seçilme hakkı ile yerel demokrasiye yönelik antidemokratik yaklaşımın yansımalarından biri olduğu vurgulanan önergenin gerekçesinde, Belediye Kanunu’ndaki kayyım atamalarına dair ‘Anayasaya aykırı olan’ düzenlemenin iptali için DEM Parti, CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, DEVA Partisi, Demokrat Parti, YRP, EMEP ve TİP’in ayrı ayrı sundukları kanun tekliflerinin en kısa sürede işleme alınması gerekliliği de ifade edildi.
Önerge, AK Parti ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu toplandı
Kartalkaya Yangını Araştırma Komisyonu 18 Şubat 2025 tarihinde çalışma usulünü ve takvimini görüşmek için toplandı. Komisyon Başkanı Selami Altınok, konuyla ilgili İçişleri, Kültür ve Turizm, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği ile Adalet bakanlıklarından uzman görevlendirilmesinin talep edileceğini bildirdi. Altınok, özellikle turizmle ilgili sivil toplum örgütlerinin toplantılara katılımının çok önemli olduğunu belirtti.
Komisyonda 25 Şubat Salı günü AFAD yetkilileri dinlenecek.
İklim Kanunu’nun Meclis’e sunulması bekleniyor
Türkiye'nin ilk 'İklim Kanunu” teklifinin bugün Meclis’e sunulması ve önümüzdeki hafta komisyon görüşmelerinin başlaması bekleniyor. Teklife göre, 2053 net sıfır emisyon hedefinin gerçekleştirilmesi, sera gazı emisyonlarının azaltılması kapsamında bakanlıklara, Ulusal Katkı Beyanı ve strateji belgelerindeki eylemler çerçevesinde sorumluluklar verilmesi öngörülüyor. Hedef kapsamında teklif kabul edilirse, yerel eylem planları hazırlanacak ve sera gazı emisyon izni alınması zorunlu olacak.
Siber Güvenlik Kanun Teklifi’nde son durum
Siber Güvenlik Kanun Teklifi'nin bu hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi bekleniyor.
21 maddelik kanun teklifine göre, oluşturulacak Siber Güvenlik Kurulu’nda; Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Milli Savunma Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Millî İstihbarat Teşkilâtı Başkanı, Savunma Sanayii Başkanı ile Siber Güvenlik Başkanı yer alacak.
Erzincan ve Erzurum Dumlu İnfaz Kurumları raporları: Hak ihlalleri
Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu geçtiğimiz hafta toplandı. 8 ay sonra toplanan komisyonun toplantısı 1 saat 40 dakika sürdü. 28-29 Haziran 2024’te Erzincan ve Erzurum’daki cezaevleri ziyaretlerinin ardından hazırlanan raporda, “sağlık hakkına erişimin kısıtlanması, mahkumlara yönelik çıplak arama, fiziksel ve psikolojik şiddet, su kısıtlamaları” gibi ciddi hak ihlalleri de yer aldı.
Komisyon üyeleri, Erzurum ve Erzincan cezaevlerinden kendilerine ulaştırılan hak ihlallerini komisyonda sordu. DEM Partili vekiller ve komisyona katılan Cezaevleri Tevkifevleri Genel Müdürü arasında “detaylı aramaya” dair tutanaklara yansıyan diyaloglar cezaevlerindeki hak ihlallerine yönelik verileri ortaya koydu.
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) 2024 Yıllık Faaliyet Raporu’ndan notlar
Dilekçe Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyelerinden oluşan Karma Komisyon, Kamu Denetçiliği Kurumu 2024 Yıllık Raporu’nu görüştü.
Kamu Başdenetçisinin paylaştığı verilere göre, Kamu Denetçiliğine gelen şikayetlerin yüzde 22.93'ü adalet, millî savunma ve güvenlik konu başlığı altında kuruma ulaştı. Gelen şikayetler “kamu personel rejimi” alanında yüzde 21.47; “eğitim, öğretim, gençlik ve spor” alanında yüzde 8.45; “mahallî idarelerce yürütülen hizmetler” alanında yüzde 7.28; “çalışma ve sosyal güvenlik” alanında ise yüzde 7.04 ve “ekonomi, maliye, vergi” alanında ise yüzde 5.23 oranında.
Toplantıda , DEM PARTİ’li Nevroz Uysal Aslan, kurumun yaptığı ziyaretlere değindi ve “SES gibi ve TTB gibi kurumlarla neden böylesi bir istişari bir ziyaretin gerçekleşmediğini sormak isterim. İlerleyen zamanlarda böylesi bir çalışma programınız, takviminiz varsa bilmek de isteriz” dedi. Kamu Başdenetçisi “Bizlere talepte bulunan sivil toplum kuruluşlarının hiçbirini şimdiye kadar geri çevirmedik. Hangi sendika başkanı, hangi vakıf başkanı bizden talepte bulunmuşsa biz onlarla görüşmeler yapıyoruz, notlarımızı alıyoruz, varsa önerilerini alıyoruz. Bu konularda da değerlendirmeye açığız” yanıtını verdi.
Cezaevlerine ehliyet değişimi için ekipman sağlanacak
Kamu Başdenetçisi cezaevlerindeki 77 bin kişiyi ilgilendiren ehliyet değişimine dair bilgilendirme yaptı. Cezaevlerindeki 77 bin kişi 31 Temmuz 2025’te sona erecek olan ehliyet değiştirme işlemlerini dijital ortamda yapabilecek. Başdenetçiliğin önerisiyle, cezaevlerine ilgili ekipmanların geleceği ve ehliyetlerin değiştirileceği belirtildi.
Meclis'e 21 milletvekili dokunulmazlığı fezlekesi
Geçtiğimiz Cuma günü 16 CHP'li, 4 DEM Parti’li ve 1 TİP'li 21 milletvekilinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin fezlekeler Meclis'e sunuldu.
Gözden Kaçmasın:
Yapay Zekâ Komisyonu’nda geçtiğimiz hafta BTK ve KVKK temsilcileri dinlenmişti (tutanak), bu hafta Yapay Zekâ Politikaları Derneği, Bilişim Sanayicileri Derneği, Açık Veri ve Teknoloji Derneği sunum yaptı.
Siber Güvenlik Kanun teklifine dair siyasetçilerden ve uzmanlardan eleştiriler gelmeye devam ediyor (Turkey recap)
“Yenidoğan Çetesi” davasında yargılanan doktorlar Sağlık Bakanlığı Sağlık Meslekleri Kurulu kararı ile 3 yıl meslekten men edildi. (Artı Gerçek)
DİSK, KESK, TMMOB ve TTB 16 Şubat’ta 10 ilde HDK’ye düzenlenen operasyonlarda aralarında gazeteci, siyasetçi, sanatçı ve aktivistlerin olduğu 52 kişinin gözaltına alınmasına ilişkin açıklama yaptı. (Evrensel)
Diyarbakır Kent Konseyi, kayyım atamalarına ilişkin basın açıklaması yaptı. (Gazete Duvar)
DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın ‘Nefret suçu ve söylemi ile ayrımcılık suçunun cezasının artırılması ve bu tür eylemlerin zamanaşımına tabi olmaması’ için 14 Şubat’ta kanun teklifi verdi.
CHP İzmir Milletvekili ve Meclis Anayasa Komisyonu Üyesi Sevda Erdan Kılıç, 'Cumhurbaşkanına hakaret' suçunun yürürlükten kaldırılması için 14 Şubat’ta kanun teklifi verdi.
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk