Meclis’te bu hafta: ‘Torba Kanun’ ve İmamoğlu protestoları
Meclis recap #12
Meclis Genel Kurulu haftaya hızlı ve yoğun bir gündemle giriş yaptı. Genel Kurul’da İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve ilçe belediye başkanlarının tutuklanmasına yönelik protestolar eşliğinde ‘torba kanun’ gündeme alındı. Yapay Zeka Araştırma Komisyonu salı günü toplanırken, son gelişmelerle birlikte muhalefet milletvekillerinin komisyonlara katılımının etkilendiği görüldü.
Bugünkü sayımızda:
Tutuklamalar ve protestolara müdahalelere dair önergeler Meclis Genel Kurulu’nda
‘Torba kanun teklifi’nin görüşmelerine başlandı
İklim Kanunu Teklifi: Genel Kurul’a nisan ayının ikinci haftası gelmesi bekleniyor
Milli Eğitim Bakanlığı ‘Yapay Zeka Politika Belgesi’ hazırlığı içinde
Muhalefetten ‘demokrasi’ gündemli önergeler
Meclis Genel Kurulu 25 Mart 2025 tarihinde toplandı. İstanbul Büyükşehir Başkanı Ekrem İmamoğlu ve ilçe belediye başkanlarının gözaltına alınması sonrasında başlayan protestolar ve tutuklanma kararları Genel Kurul’un gündemini belirleyen başlıklar arasındaydı. Muhalefetin önergeleri de bu başlıklar etrafında şekillendi.
Yeniyol Partisi “Yerel Yönetimler” başlığıyla “Yerel yönetimlere ve idarecilerine yönelik yürütülen yargı süreçlerinde yaşanan ‘mensubiyete göre yargı’ algısı başta olmak üzere yargı erkine güven kaybına neden olan uygulamaların sebebi ve alınacak yasal ve idari önlemlerin tespiti”;
İyi Parti “Yargı” başlığıyla “Yargının siyasi etki altında kalması ve hukuk devleti olma özelliğimizin sorgulanır bir hâl alması, yaşanan ve yaşanması muhtemel sorunların irdelenmesi, adalete olan güvenin yeniden tesis edilmesi”;
DEM Parti “Demokratik Siyaset” başlığıyla “Demokratik siyasete yönelik müdahalenin yol açacağı tahribatların araştırılması”;
CHP “Son günlerdeki gelişmelerin ülkemiz üzerindeki etkileri” başlığıyla “19 Mart darbesinin Türkiye'nin siyasi, ekonomik, sosyal hayatında yaratacağı etkilerin araştırılması” amacıyla önerge sundular.
Dört partinin önergeleri AK Parti ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
‘Torba kanun teklifi’nin ilk 4 maddesi Genel Kurul’da kabul edildi
Meclis Genel Kurulu’nun 25 Mart 2025 tarihli toplantısında, Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşmeleri başladı.
18 maddeden oluşan ‘torba kanun’un birinci bölümünde yer alan ilk 4 madde kabul edildi.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun ilgili maddesinde “Birlik Genel Kurul toplantısının yeri, günü, saati ve gündemi ile ilk toplantıda yeterli çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantının yeri, günü, saati ve gündemi, ilk toplantı tarihinden en az yirmi gün öncesinden Genel Kurul toplantısı tarihine kadar yayımda kalacak şekilde Birlik resmi internet sitesinde ilan edilir.” şeklinde, dijital dönüşüme uyum ve kaynakların daha etkin kullanılması amacıyla düzenlenen 3’üncü maddede mevcut uygulamanın devamı niteliğinde bir değişikliğe gidildi.
Değişiklik önergesinde “İkinci toplantının yeri, günü saati ve gündeminin tirajı yüz binin üzerinde olan gazetelerde ilan edilmesine yönelik mevcut uygulamanın devam etmesi öngörülmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Kanun teklifi Genel Kurul’a gelmeden önce; Türkiye Basın Federasyonu yaptığı açıklamada, ilgili maddenin komisyondaki haliyle geçmesinin basın kuruluşlarının gelir kaynağını etkileyeceğini belirtmiş ve “Türk basını oda, birlik ve kooperatiflere ait tüm ilanları kaybedecek” ifadelerini kullanmıştı.
Kanun teklifi görüşmeleri 26 Mart ve 27 Mart tarihli Genel Kurul’da devam edecek. Görüşülecek maddeler arasında emekli ikramiyesi ve doğum yardımına dair düzenlemeler de var.
İklim Kanunu Teklifi: Meclis Genel Kurulu’na gelmesi bekleniyor
Meclis Genel Kurulu ‘Torba kanun’ görüşmelerinin 27 Mart 2025 tarihi itibariyle bitmesini öngörüyor. Takvim beklendiği gibi işlerse, “İklim Kanunu” Meclis Genel Kurulu’na 8-10 Nisan 2025 tarihlerinde gelecek.
“Emisyon Ticaret Sistemi” ve “Karbon Piyasası”nın kurulmasını öngören İklim Kanunu Teklifi’ne ilişkin eleştiriler muhalefet ve çevre dernekleri tarafından sıklıkla dile getirilmiş ve çevre dernekleri sürece dahil edilmediklerini ifade etmişlerdi.
Milli Eğitim Bakanlığı ‘Yapay Zeka Politika Belgesi’ hazırlığı içinde
Yapay Zeka Komisyonu 25 Mart 2025 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı’nı, SEBİT A.Ş. temsilcilerini, İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Veysel Bozkurt ve Anadolu Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aras Bozkurt’u dinlemek üzere toplandı.
Milli Eğitim Bakanlığı adına sunum yapan Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Şamil Demircan, 2021-2025 Ulusal Yapay Zeka Stratejisi kapsamında sorumlu ve ilişkili oldukları yapay zeka projelerini anlattı. Demircan, 28 Aralık 2024’te Genel Müdürlük bünyesinde Yapay Zeka ve Büyük Veri Uygulama Daire Başkanlığı’nı kurduklarını söyledi.
Uygulama planlamasında ve tasarlanmasında, Avrupa Konseyi’nin belgelerinden yararlandıklarını ifade eden Demircan, UNESCO'nun öğrenci ve öğretmenler için yeterlilik çerçevelerine baktıklarını belirtti.
Bu belgeler çerçevesinde bir politika belgesi hazırlanması gerektiğini fark ettiklerini vurgulayan Demircan, “2025-2029 Yapay Zeka Politika Belgesi” çalışması başlattıklarını duyurdu.
Komisyonda sunum yapan akademisyenler ise yapay zekanın önemi ve mevcut çalışmaların yanı sıra yapay zeka alanındaki eksikliklere de değindiler.
İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Veysel Bozkurt sunumunda yapay zekayı eğitmek için nitelikli verilere ihtiyaç duyulduğunu ancak ‘Veriyi paylaşmak iktidarı paylaşmaktır’ anlayışı sebebiyle paylaşım sorunları yaşandığını belirtti ve “Bu anlayışın değişmesi gerekiyor” dedi.
Yapay zeka çalışmalarına dair ekosistemde bir iletişim kopukluğu olduğunu ve paydaşların birbirinden habersiz olduğunu söyleyen Anadolu Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aras Bozkurt ise iletişim kanallarının artırılması gerektiğini belirtti.
Gözden Kaçmasın:
İstanbul Barosu protestolar sonrası yapılan gözaltı ve tutuklama kararlarına ilişkin açıklama yaptı. (İlke TV)
Kartalkaya’daki otel yangınına ilişkin İl Özel İdaresi Ruhsat ve Denetleme Müdürü dahil 10 kişi gözaltına alındı. (AA)
BİRTEK-SEN Genel Başkanı Mehmet Türkmen’in tahliye edilmesi kararına savcılığın itirazı üzerine Türkmen’e ev hapsi verildi. (Evrensel)
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen), merkez yürütme kurulu üyeleri hakkında ‘suç işlemeye alenen tahrik etme’ soruşturması başlatılmasına dair açıklama yaptı. (Diken Gazetesi)
CHP’li Sevda Erdan Kılıç son dönem protestolarında yaşanan polis şiddetine ilişkin araştırma önergesi verdi. (Ekonomim Gazetesi)
Amasra maden faciasıyla ilgili davada mahkeme heyeti kararını açıkladı. (T24)
Yüzde 39 oranlı engelli ve özel gereksinimli öğrenciler değişen yönetmelikle birlikte belirli haklarından yararlanamayacak olmaları sebebiyle YÖK’e başvuru yaptı. (Hürriyet)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk