Gerek İstanbul Valiliği, gerekse Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından yolların kapatılması, toplu ulaşım araçlarının kısırlaştırılması ve barikatlara rağmen 8 Mart Feminist Gece Yürüyüşü, “İtaat yok; isyan var” sloganıyla Türkiye’nin birçok yerinde gerçekleştirildi.
İran Gıda ve İlaç İdaresi’nin eczanelerde çalışan kadınlara yönelik ‘başörtüsü ve peçe takma zorunluluğu’ erkekler tarafından protesto edilirken, eski Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Melih Gökçek de toplumsal duyarlılığını konuşturmaya çalıştı; fakat pek başarılı olamadı.
8 Mart'ta paylaşım yapan eski ABB Başkanı Melih Gökçek, Anneler Günü'nü kutladı. Hatasını fark eden Gökçek, sonrasında bir tweet daha atarak, "Netice de her kadın bir anne adayıdır" dedi.
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü haftasının en güzel haberi Muğla’dan geldi. Muğla'da, üniversite öğrencisi Pınar Gültekin'i katleden tutuklu sanık Cemal Metin Avcı (33) ve kardeşi tutuksuz sanık Mertcan Avcı'nın yargılanmalarına İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 4'üncü Ceza Dairesi'nde devam edildi.
Avcı hakkında 'Canavarca hisle eziyet çektirerek ve tasarlayarak öldürme' suçundan haksız tahrik hükümleri uygulanmadan ağırlaştırılmış müebbet, kardeşi Mertcan Avcı hakkında ise 'suç delilerini gizleme, değiştirme ve yok etme' suçunda 4 yıl hapis cezası verildi.
Daha fazlası için; Women Photograph: Eşitlik odağından bakan kadın fotoğrafçılar anlatıyor (BBC Türkçe)
Ahalinin ahvali
Noter masası dendi, kumar masası dendi, masaların üstüne ne varsa kondu. Ama Maraş merkezli depremlerde can verenlerin daha kırkının bile çıkmadığı bir ülkede masa ve kasa konuşuyoruz.
Oysa depremin yarattığı 100 milyar dolarlık hasarı hangi masa karşılayacak? Antep’ten Bursa’ya çadır götürüp logo bastıran ‘milli eğitim’ memurları ne olacak (Görevden alınacak…)? Çadır sattığı ortaya çıkınca birden İsmet Paşa’yı hatırlayan Kızılay Başkanına kim ne diyecek? Depremde ölüp de otopsisiz, kimliksiz gömülenlerin hesabını kim verecek?
Zeytinliklere, derelere, tarım alanlarına dökülen enkazlar, asbest tehlikesi, gittikçe kötüleşen hijyen şartları, kayıp çocuklar ve yetişkinler, yağmur yağınca su altında kalan çadır kentler… Ama neyse ki depremin ilk günlerinde gülerken kameralara yakalanan Adıyaman Valisi ‘sağlık sorunlarını’ gerekçe göstererek istifa etti. Günler hala istifasız işlerken, derste depremi konuşan öğretim görevlisine soruşturma açıldı.
Daha fazlası için; İstanbul depremi beklerken (1+1)
Kadınların ahvali
Deprem bölgesinde yaşam, zorluğundan herhangi bir şey yitirmiş değil. Hele de söz konusu kadınlarsa… Gazeteci Duygu Demirdağ’ın hazırlayıp sunduğu, deprem bölgesindeki kadınların hikâyelerine odaklanan Yas Evi belgeseli GAİN ve GAİN Haber YouTube kanalında yayımlandı.
Hazal Sipahi’nin sunduğu Ayrık Otu programının ilk bölümünün konuğu feminist aktivist Feride Eralp’ti. Feride Eralp, 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin ardından kurulan, bağımsız feministler, sivil toplum örgütleri ve kadın örgütlerinden feministlerin yer aldığı Afet için Feminist Dayanışma’yı; deprem bölgesindeki kadın ve LGBTİ+’ların yeterince karşılanmayan ihtiyaçlarını anlattı.
Boğaziçi Üniversitesi Kadın Araştırmaları Kulübü, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü etkinlikleri kapsamında “Depremde Kadın Dayanışması” panelini düzenledi. 6 Şubat’taki Maraş merkezli depremlerin kadınlar ve çocuklara etkisi, 9 Mart Perşembe günü Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampüs’te gerçekleşen Depremde Kadın Dayanışması panelinde tartışıldı.
Çocukların ahvali
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın internet sitesindeki "kimliği belirlenemeyen çocuk sayısı 79" verisine karşın, Emniyet Genel Müdürlüğü deprem bölgesinde 213 çocuğun kimliğinin belirlenemediğini belirtti. Bunun yanında Menzil Tarikatı, Adıyaman’daki köyünde bin 100 depremzede çocuğun bulunduğunu açıkladı. Çocukların tekbir getirdiği fotoğraflar paylaşıldı.
Kaç çocuğun nerede ve ne şartlarda olduğu konusunda hala ortak bir fikre varılamazken; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, depremzede çocukların tarikatlara verildiği iddiasına dair konuştu: “Bizim Menzil cemaatine ya da x, y, z herhangi bir yere verecek bir çocuğumuz yok ama insanlar kendi çocuklarını diledikleri yerde bulundurabilirler, buna da karışacak halimiz yok” dedi.
CHP’nin TBMM’ye sunduğu “depremde kaybolan insanlar ve refakatsiz kalan çocukların sorunları”yla ilgili Meclis araştırması önergesi ise AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
Depremlerin ardından hala henüz kimliği belirlenememiş çocuklar varken, İskenderun’daki çocuk oyun çadırına “Çocuklara dini eğitim vermeye geldik” diyerek gelen Diyanet Vakfı yetkilileri, gönüllü öğretmenler izin vermeyince “Devletin adamıyım ben, sen kim oluyorsun” diye çıkıştı.
Daha fazlası için; İsias Otel: Kıbrıs savaşından bu yana Gazimağusa’nın en büyük acısı (BBC Türkçe)
Doğal olmayan seçilim
Bizde siyaset böyle, bir gün vezirsin, bir gün veziriazam; sözün gerisi asla getirilmez. Hukukçu Ersan Şen, reisicumhur olarak çıktığı yolda, şimdilik Adalet Bakanlığı rüyası ile yetinmek zorunda kaldı.
Herkes her şey olurken, 90’lardan kalma bölüm sonu canavarları da masalara yerleşiyor. Hizbullah’ın deri değiştirmiş versiyonu HÜDA PAR, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’ı destekleyeceğini açıkladı. Yeniden Refah Partisinin de Cumhur İttifakına katılıp katılmama kararını birkaç gün içinde açıklayacağı belirtiliyor..
2018’de CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce, bu sefer Memleket Partisi’nin adayı olurken, Zafer Partisi’nin başını çektiği ‘Ata İttifakı’ da adayının Sinan Oğan olduğunu ilan etti.
Sol cephede ise Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına bakış netleşmiş gibi görünüyor. TİP, CHP liderinin ortak aday olmasını isterken, Sosyalist Güç Birliği üyesi Sol Parti ve TKP, seçimlerde AKP’nin karşısındaki adaya oy vereceğini duyurdu. Emek ve Özgürlük İttifakından EMEP de, Sol Parti ve TKP’nin çağrısına karşılık vererek parlamento seçimlerine sosyalistlerin ortak cephede girmesini savundu.
Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e yönelik açık bir mektup kaleme aldı ve “Size hak olan müzakere bize neden değil?” diye sordu. Kemal Kılıçdaroğlu ise HDP eş genel başkanları ile görüşeceğini açıkladı. İyi Parti’den gelen ilk mesaj ise “Çizgilerimiz var” oldu.
İfadeden istifade suçlamalar
Keşke deprem bölgesindeki çalışmalar da açılan ifade özgürlüğü davaları, gözaltına alınmalar ve yargımalar kadar hızlı ve çevik olsa…
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından Kaftancıoğlu’nun Demokrasi yoluyla bir diktatörü bu ülkeden göndereceğiz” sözleri hakkında başlatılan soruşturma tamamlandı. Savcılık, Kaftancıoğlu hakkında, “Cumhurbaşkanına alenen hakaret” suçundan 1 yıl 2 aydan 4 yıl 8 aya kadar hapis istemiyle iddianame hazırladı.
İstanbul Büyükada'da katıldıkları eğitim nedeniyle terör suçlamalarıyla yargılanan 11 hak savunucusunun davası Yargıtay'ın bozma kararının ardından, İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi'nde tekrar görülmeye başlandı. Mahkeme, Yargıtay'ın bozma ilamına uyulmasına karar verdi.
Gazeteciler ve TV kanalları da yargılamalardan nasibini aldı. Gazeteci Fırat Bulut, deprem haberleri gerekçe gösterilerek, 'yalan bilgi yayma' iddiasıyla Ankara Esenboğa Havalimanı’nda gözaltına alındıktan sonra serbest bırakıldı. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Flash Haber’e yüzde 3 para cezası ve 3 kez program durdurma cezası; HaberTürk’e de yüzde 3 para cezası verdi.
Enteresan bir erişim engeli haberi ise Martı uygulamasından. "Martı TAG" ve "Martı Motosiklet" uygulaması hakkında İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası'nın açtığı davada karar verildi. Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) bileşenlerinden Free Web Turkey'in duyurduğuna göre, davayı değerlendiren İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi, "Martı TAG" ve "Martı Motosiklet" uygulaması ile internet sitesine tedbiren erişim engeli getirdi.
Dahası da var
Jet satışı istiyoruz: Daha önce tekne satışı ile gündeme gelen A101 zincir marketleri, şimdi de elektrikli otomobil satışına başladı.
Dans edemeyeceğim devrim miydi o? Memleket Partisi lideri Muharrem İnce’nin ‘otobüs dansı’nın ardından, sosyal medyada yayılan videolara parti ayarı geldi. Genelge ile ‘otobüs dansı’nın yöneticiler tarafından yapması yasaklandı.
Hızlı bir bakış
Cemaat, ÖSYM bilgisayarlarını kopyaladı; neredeyse bütün kamu sınavlarında çalınan sorularla 500 bin kişiye kamuda iş imkanı sağlandı (T24)
“Devlet katilleri hala koruyor” (Bianet)
Selin Ciğerci ve haysiyet cenderesi (Kaos GL)
Kamuda panik: Erdoğan kaybederse 711 yönetici işini kaybedecek (Gazete Duvar)
Türkiye’nin küresel silah ihracatındaki payı arttı (DW Türkçe)
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın: İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği için attığı bazı adımlar memnuniyet verici ama süreç bitmiş değil (BBC Türkçe)
İstanbul’da depreme karşı yeni imar planı (Bianet)
Ocak ayında cari açık 9,8 milyar dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı (dokuz8 HABER)
İzmir’deki depremzedeler konteynerlerden çıkartılıyor: ‘Gidecek yerimiz yok’ (Gazete Karınca)
Sürdürülebilir mimari: Kuştan, maymundan öğrendiğimizi nasıl unuttuk? (Kısa Dalga)
Okumakta ısrar edenlere…
“Kısmetse Olur” ile mahçup zevklerimiz
Tuğçe Madayanti Şen, Kısmetse Olur ‘tecrübesini’ kaleme aldı: “Her ne kadar yabancı ülkelerdeki gibi tam bir özgürleşme gerçekleşmemiş olsa da ve “Türk örf ve adetlerine uygun davranışlar sergilemek” kuralı ile bizde yayınlansa da, format Kanal D’de yayınlandığı halinden çok daha özgür ve bir nebze olsun rahat nefes almış gibi duruyor. Özellikle kadın yarışmacılar açısından şablon kırıcı ve baskıcı olmayan bir yanı bulunuyor.” (BirGün)
Adige müziğinin ilk çalışmaları ölümsüzleştirildi
Adigey Cumhuriyeti’nde Uluslararası Gençlik Müzik Sanatı Merkezi, Başkanlık Kültürel İnisiyatifler Fonu desteğiyle St. Petersburg N.A. Rimsky-Korsakov Devlet Konservatuvarı ve besteci Artem Pysy ile işbirliği yaparak “1922-2022 Adige Senfonik Müzik Antolojisi” projesinin ilk bölümünü tamamladı. Proje ekibi, Adige müziğinin tüm katmanının nadir el yazmalarını onardı, notalarını ve düzenlemesini yazdı, prova ve nihayetinde ses kaydı alarak dijital ortama geçirdi. (Bianet)
İnsan hakları sorunu olarak Türk Kızılayı
Sanatçı ve Ahbap Derneği Kurucu Başkanı Haluk Levent, Medyascope için kaleme aldı: “Kamu malı niteliğindeki mal ve hizmetlerin fiyatı olmadığından ve kolektif tüketime, yani tanım gereği ihtiyacı olanın ihtiyaç duyduğu süre ve miktarda kullanması mümkün olduğuna göre mal ve hizmet üretiminin maliyetleri de kolektif bir şekilde karşılanmak durumundadır. Hükümetlerin bütçeleyecekleri fonlar ve bağışlar bu finansmanın temel kaynağını oluşturur.” (Medyascope)
Türkiye'de ilk Corona vakasının üzerinden üç yıl geçti
2019 sonunda Çin'de ortaya çıktığı düşünülen ve küresel çapta yayılan salgın, Türkiye’de de 17 milyondan fazla kişide görülürken 100 bini aşkın kişi Corona nedeniyle hayatını kaybetti. Salgınla mücadele kapsamında getirilen kısıtlamalarla Türkiye eve kapandı, hayat durdu. Salgın sosyal hayattan iş yaşantısına kadar birçok alana darbe vurdu. VOA Türkçe, Türkiye’nin salgın yıllarını derledi. (VOA Türkçe)
Peki ya önümüzdeki hafta?
13 Mart haftası gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları, MLSA
15 Mart Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi tarafından düzenlenen İran’da Sanat Yapmak sergi konuşmaları, saat: 19.00
15 Mart tarihinde başlayacak il il 2023 Newroz programı
Bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz! Henüz abone olmadıysanız ücretsiz olarak abone olabilirsiniz.
Destek olmak için aşağıdaki linke tıklayın.
Önerilerinizi ve eleştirilerinizi bize iletin: info@turkeyrecap.com
Nida Kara, Freelance gazeteci @Kara__Nida
Erman Çete, Gazeteci @ermancete