Enerji ve maden alanına ilişkin kanun teklifi Genel Kurul'a geliyor
Meclis recap #36
Meclis çalışma süresi geçtiğimiz hafta 31 Temmuz’a uzatıldı. Gündem yoğun, kanun teklifleri sırada. Meclis’in geçtiğimiz hafta ve bu haftaki mesaisine gelin birlikte göz atalım…
Bugünkü sayımızda:
Enerji ve maden alanına ilişkin kanun teklifi Genel Kurul’a geliyor
İklim Kanun Teklifi görüşmeleri Genel Kurul’da devam ediyor
Sağlık Kanun Teklifi komisyonda
Siyasi partilerin “Kürt Sorunu’nun çözümüne ilişkin komisyon” önerilerini yazılı olarak iletmesi bekleniyor
Zirai Don Araştırma Komisyonu: ‘Don olayları devam edecek’
Enerji ve maden alanına ilişkin kanun teklifinin bu hafta Genel Kurul’da görüşülmesi bekleniyor
Zeytinliklerin maden sahalarına açılmasını kolaylaştıran düzenlemeler içeren Enerji ve maden alanına ilişkin kanun teklifinin bu hafta Genel Kurul’da oylanması bekleniyor.
Muhalefetin, çevre aktivistlerinin ve köylülerin yoğun tepkisini çeken kanun teklifi yaklaşık 26 saat süren görüşmeler sonunda komisyonda kabul edilmişti.
Teklif yasalaşırsa;
ÇED süreci başında izin veren kurum, süreçte görüş değiştirerek olumsuz görüş veremeyecek.
Maden Kanunu'nda "Stratejik veya kritik madenler" başlıklı hüküm yeniden düzenlenecek.
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı projelerinde mera tahsisi için ÇED raporu aranmayacak.
Orman izinlerini Orman Genel Müdürlüğü verirken değişiklikle beraber Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne (MAPEG) orman alanlarında yetki tanınacak.
Faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, madencilik faaliyeti yürütülecek kısımdaki zeytin ağaçlarının maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik vermek suretiyle taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca izin verilebilecek.
Zeytin ağaçlarının taşınmasından kaynaklanan tüm masraf ve taleplerden madencilik faaliyeti yürütmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumlu olacak.
İklim Kanun Teklifi görüşmeleri Genel Kurul’da devam ediyor
Muhalefetin sert tepki gösterdiği İklim Kanunu Teklifi görüşmeleri bu hafta Genel Kurul’da devam edecek. Geçtiğimiz hafta teklifin birinci bölümüne ilişkin görüşmeler tamamlandı.
Meclis Genel Kurulu’nun 26 Haziran 2025 tarihli oturumunda “Planlama ve Uygulama Araçları Planlama araçları” başlıklı 7’nci madde, “Uygulama araçları” başlıklı 8’inci madde, “Karbon Fiyatlandırma Emisyon Ticaret Sisteminin kurulması ve tahsisatların esasları” başlıklı 9’uncu madde, “Görev, yetki ve sorumluluklar” başlıklı 10’uncu madde ve “Gönüllü karbon piyasaları ve denkleştirme” başlıklı 11’inci madde kabul edildi.
Muhalefetin kanun teklifine ilişkin önergeleri reddedildi. 9’uncu, 10’uncu ve 11’inci maddelerin tekliften çıkarılması da reddedilen önergeler arasındaydı.
Kabul edilen maddelere göre;
- İklim değişikliği strateji ve eylem planları, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle dönemsel olarak ulusal ölçekte hazırlanacak, uygulanacak, uygulaması izlenecek, değerlendirilecek ve gerektiğinde ulusal veya bölgesel ölçekte güncellenecek.
- İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak, ulusal tahsisat planlaması hazırlanacak ve tahsisatların dağıtımı yapılacak. Bu kapsamda esneklik mekanizmaları ile piyasa istikrar mekanizmaları da geliştirilebilecek. Piyasa işletmecisi ETS piyasasını işletecek.
- Karbon Piyasası Kurulu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı başkanlığında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını temsilen birer bakan yardımcısı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı ve İklim Değişikliği Başkanı’ndan oluşacak.
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, ETS piyasası kapsamındaki piyasa bozucu davranışlara ilişkin piyasa gözetimi ve denetimine yönelik usul ve esasları Sermaye Piyasası Kurulu’nun görüşünü alarak belirleyecek.
Komisyon “Sağlık Kanun Teklifi”ni görüşüyor
Meclis Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu, 29 maddelik ‘Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni 26 Haziran’da görüşmeye başladı.
Komisyonda teklif görüşmelerinin tümü üzerine söz alan muhalefet milletvekilleri sağlık sisteminde acil çözülmesi gereken problemlere dikkat çekti.
Vekiller, hasta güvenliğine ilişkin yaşanan sorunları, randevu sistemindeki problemleri, hasta ve yoğun bakım yatakları bakımından iller arasında ciddi eşitsizlikler olmasını, kanser hastalarının akıllı ilaca erişimindeki zorlukları, acil servislerdeki yoğunluğu, cezaevlerindeki hasta tutsakların durumunu ve cezaevlerindeki ağız içi araması, kelepçeli tedavi gibi meslek etiğine aykırı uygulamaları eleştirdi.
Kanun teklifinde bu konuların yer almaması ya da yeterli değerlendirilmemesine dikkat çeken vekiller, yenidoğanları koruyamayan denetim sistemini, sağlık çalışanlarına karşı şiddeti, ebe yardımcılığından mezun olacakların işsizlik riskini de komisyonda gündeme getirdi.
Komisyon görüşmelerine katılan Türk Tabipler Birliği temsilcileri teklifte özel sektörde çalışan hekimlere bordrolu çalışma zorunluluğu getirilmesini olumlu karşıladıklarını ifade ederken, bu maddeyle çelişen ilgili tüm kanun maddelerinde düzenlemeler yapılmasını talep ettiler.
Komisyon görüşmelerinde randevu sıkıntısını büyük oranda çözdüklerini ifade eden Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci ise son 20 yılda acile başvuru sayısının OECD ülkelerinin iki katına çıktığını ve bu durumu sunulan kanun teklifiyle çözmek istediklerini söyledi.
Teklifin ilk maddesinin kabul edildi, görüşmeler 3 Temmuz’da devam edecek.
Kürt Sorunu’nun çözümüne ilişkin komisyona dair öneriler
Meclis’te grubu bulunan partiler; geçtiğimiz hafta grup başkanları ve grup başkanvekillerinin bir araya geldiği ve müzakereler gerçekleştirdiği Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’a bu görüşmelerin gündeminde olan Kürt Sorunu’nun çözümüne ilişkin komisyona dair önerilerini bugün (1 Temmuz) yazılı olarak iletmesi bekleniyor.
24 Saat Gazetesi’nden Nergis Demirkaya’nın haberine görüşmede gündeme gelen öneriler şu şekilde:
-AK Parti grubu yöneticileri Meclis Başkanı inisiyatifinde, karar alma süreçleri katılımcılarca belirlenecek, esnek çalışan bir komisyon kurulmasını istedi.
-MHP grubu temsilcileri, Meclis’te grubu bulunan tüm siyasi partilerin temsil edildiği, 100 kişilik komisyon önerisini tekrarladı.
-İYİ Parti dışında muhalefet partilerinin ortak yaklaşımı, komisyonun yasa ile kurulması yönünde.
-Komisyonda tüm partilerin temsil edileceği bir yapının anlamlı olacağı belirtildi.
-Komisyonda nitelikli çoğunlukla karar alınmasının da ortaklaşma, uzlaşma arayışını güçlendireceği görüşü de ifade edildi.
Meclis Başkanı Kurtulmuş, görüşme sonrasında yazılı önerilerin alınması sonrasında, önerilerin değerlendirileceğini ve siyasi partilerle bir kez daha bir araya geleceğini belirtmişti.
Zirai Don Araştırma Komisyonu: Don olayları devam edecek
Meclis Zirai Don Araştırma Komisyonu 25 Haziran 2025 tarihinde İklim Değişikliği Başkanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü ve Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi temsilcilerini dinlemek üzere toplandı.
İklim kriziyle birlikte don olaylarının devam edeceği, ciddi sorunlar yaratacağı ve Türkiye’nin bu don olaylarından etkilenmesinin olası olduğu komisyon görüşmelerinde gündeme geldi.
Komisyonda, Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz zirai donun bilimsel nedenlerini anlattı. Küresel ısınma sebebiyle kutup girdabının zayıflamasıyla kutuptaki soğuk havanın tutunamadığı ve aşağıya kaçtığını belirten Kurnaz, “Meydana gelen donun sebebi buydu. Bu tekrar olacak. Bir daha ne zaman olacak; gelecek sene. Bizi de vurma ihtimali elbette var.” dedi.
Meteoroloji Genel Müdür Yardımcısı Yüksel Yağan konuşmasında “Bir felaketin geldiğini de biliyorduk maalesef” dedi. 28 Mart-4 Nisan tarihleri arasında zirai don riskini gördüklerini ve don öncesi il tarım müdürlüklerini bilgilendirdiklerini belirten Yağan, zirai donla ilgili meteorolojik erken uyarıyı ilk 9 Nisan'da yaptıklarını ve 15 Nisan'a kadar her gün bu uyarıyı ilgili kanallardan paylaştıklarını söyledi.
Zirai donun şiddetine ilişkin paylaşımın yeterli olup olmadığına ilişkin soruya ise Yağan, paylaşım metinlerinde dünyadaki şablonları kullandıkları yanıtını verdi.
Konuşmasında iklim değişikliğinin yaratacağı olumsuz senaryolara dikkat çeken İklim Değişikliği Başkan Yardımcısı Orhan Solak ise “Küresel Afet Raporu 2024”ten veriler paylaştı. Solak’ın paylaştığı verilere göre, “2024'te dünya genelinde doğal afetlerin neden olduğu ekonomik kaybın 320 milyar dolar. Bu kayıpların yaklaşık 140 milyar dolarının da sigorta kapsamında karşılandı.”
Gözden Kaçmasın:
Trafik Kanun Teklifi ekim ayına ertelendi. (T24)
Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu 1 Temmuz’da Türkiye Halk Bankası AŞ ve Bağlı Ortaklıkları 2021-2022 yılı hesaplarını görüşecek.
23. İstanbul Onur Yürüyüşü öncesi Taksim abluka altına alındı. (Birgün)
Kaos GL’nin web sitesi ve sosyal medya hesaplarına erişim engellendi. (EngelliWeb)
Meclis çalışma süresi uzatıldı. (Milliyet)
RTÜK Üyesi Tuncay Keser RTÜK’ün, 2025 yılının ilk 6 ayındaki verilerini açıkladı. (Evrensel)
İnsan Hakları örgütleri 26 Haziran İşkence Görenlerle Dayanışma Günü kapsamında basın açıklaması yayımladı. (Açıklama)
Turkey recap, Türkiye gündeminden haberler sunarken aynı zamanda Türkiye'de haber yayıncılığını ve gazetecileri desteklemek ve hep birlikte üretmek amaçlarıyla kurulmuş bağımsız bir haber kaynağıdır.
Editoryal ekibimiz tarafından kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir dernek olan Kolektif Medya Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Turkey recap Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapar, derinlemesine analizler ve ülke gündemini özetleyen bültenler üretir.
Okuduğunuz bu bülten Meclis’ten haklar gündemini her hafta aktarmayı amaçlar.
Bu bülten Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında, Avrupa Birliği’nin desteğiyle hazırlanmıştır. Bu bültenin içeriği, tamamıyla Turkey recap’in sorumluluğundadır ve hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
Ceren Bayar, Parlamento Muhabiri, @crnbyr
Günsu Durak, Editör, @gns_drk